ჩვენ ვცხოვრობთ „არას“ ეპოქაში. ყველგან გვასწავლიან საზღვრების დადგენას, საკუთარი თავის დაცვას და ძლიერი ხასიათის გამოჩენას. წიგნები იწერება იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა ვთქვათ „არა“, მაგრამ ცოტანი ფიქრობენ იმაზე, რომ ეს „არა“ შეიძლება კარიერის ძირითადი მტერი აღმოჩნდეს.
დიახ, „არას“ თქმა ნამდვილად მნიშვნელოვანია – ის გიცავთ გადაწვისგან, გეხმარებათ ჯანსაღი საზღვრების შექმნაში და გაძლიერებთ როგორც პროფესიონალს. მაგრამ როდესაც ეს „არა“ ჩვევად იქცევა, შეიძლება თქვენი კარიერა სრულად გაიყინოს.
როგორ ხდება „არა“ წარუმატებლობის მიზეზი
ყველა „არა“ არ არის ნამდვილი საზღვარი. ხშირად, ჩვენს შიშებს და სიზარმაცესაც კი „საზღვრების“ სახელით ვიხსენიებთ. „არ მაქვს დრო“, „ძალიან დაკავებული ვარ“ – ეს უბრალო ფრაზებია, მაგრამ როდესაც ისინი ყველასთვის ნაცნობი ხდება, მაშინ რეპუტაციას ცვლის. წყვეტ იყო ის, ვინც იყო სასურველი და ხდები ის, ვისზეც ფიქრობენ „მაინც უარს მეტყვის“.
თითქოს უარით ვიმალებით პროექტებისგან, რომლებიც რთული ან უცნობი ჩანს. მაგრამ სწორედ ასეთ პროექტებში იზრდებით ყველაზე მეტად. ნეიროლოგები ამბობენ, რომ ტვინი ახალ გარემოში ყველაზე კარგად სწავლობს. ის პროექტია, რომლისგანაც გიშინიათ? შეიძლება უფრო მეტი რამ ისწავლოთ აქედან, ვიდრე ნებისმიერი ტრენინგიდან.
სოციალური ჯარიმა – როცა კოლეგები დისტანცირდებიან
სამუშაო ადგილი სიჯიუტის ტერიტორია არ არის – ეს სოციალური ქსელია, სადაც ყველაფერი ურთიერთობებზეა აშენებული. როცა ზედმეტად ხშირად ამბობთ „არას“, ადამიანები იწყებენ თქვენთვის თავის არიდებას. მათ მიაჩნიათ, რომ ბუნებრივად უარყოფთ და არ შეიძლება თქვენგან თანხმობის იმედი ჰქონდეთ.
ყველაზე საშიში ის არის, რომ თქვენ გამორიცხავენ მნიშვნელოვანი შეკრებებიდან. პროექტის მენეჯერი იფიქრებს: „აი, ის ისედაც არ დაეთანხმება“, ჯეფი კი ყურადღებას აღარ მიაქცევს თქვენს იდეებს. ასე კი ქრება ყველაზე ღირებული რესურსი – გავლენა და ავტორიტეტი.
„კის“ თქმა კი პირიქით, ავლენს, რომ გუნდის ნაწილი ხართ, ნდობის ღირსი ხართ და მზად ხართ გაუზიაროთ სხვებს როგორც წარმატება, ისე რისკი.
რატომ უნდა ვთქვათ „კი“ მაშინაც კი, როდესაც არ გვინდა
ნებისმიერ სამუშაოში არის ისეთი ნაწილები, რომლებიც საერთოდ არ მოგწონთ. ეს ნორმალურია. მაგრამ სწორედ ისეთ მომენტებში, როდესაც არ გინდათ, „კი“ თქმა წარმოგაჩენთ ნამდვილ პროფესიონალად.
თქვენი კარიერის გრძელვადიანი მიზნები იმაზეა დამოკიდებული, თუ რამდენ ადამიანს ენდობით. შეიძლება ერთ კოლეგას დღეს დაეხმაროთ, ის კოლეგა კი ხვალ დაგეხმაროთ უფრო მნიშვნელოვან საკითხში.
განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მენეჯერებისთვის – თუ თქვენ შერჩევითად იღებთ შესასრულებელ ამოცანებს მხოლოდ იმიტომ, რომ რაღაც არ მოგწონთ, გუნდი ამას ამჩნევს. დროის განმავლობაში ეს ღირებულებით სურათს ქმნის.
როდის უნდა ვთქვათ „არა“ – ოთხი ძირითადი შემთხვევა
პირველი, როდესაც თქვენი ღირებულებები და ეთიკის ნორმები ზიანდება. მაგრამ აქ ყურადღებით, ნუ გამოიყენებთ ღირებულებებს როგორც საბაბს ზარმაცობისთვის.
მეორე, როდესაც ღირებულება ძალიან მაღალია – ფიზიკური თუ ემოციური გადაწვა ან მნიშვნელოვანი სტრესი. თქვენი ჯანმრთელობა ყველაზე მნიშვნელოვანია.
მესამე, როდესაც რაღაც სხვის პასუხისმგებლობაში შედის და თქვენ ისეთ ამოცანას გაძლევენ, რომელიც არ არის თქვენი ფუნქცია.
მეოთხე, როდესაც ვადები ან რესურსები ფიზიკურად შეუძლებელს ხდის მისრულებას.
ოქროს წესი – როგორ ვთქვათ „არა“ ისე, რომ ურთიერთობა არ დაიზიანოს
„არას“ თქმის მთავარი გასაღები ალტერნატივის შეთავაზებაა. ნუ შეჩერდებით უბრალო უარზე – მიაწოდეთ გამოსავალი. „ამ ვადაში ვერ მივასწრებ, მაგრამ შემდეგ კვირას შევძლებ“, „ამ ამოცანაში ვერ ჩავერთვები, მაგრამ ვიცი სხვა, ვისაც შეუძლია“.
ამით აჩვენებთ, რომ ზრუნვთ კომპანიის მოცემულობაზე და არ გაქვთ მხოლოდ თქვენი ინტერესების დაცვის სურვილი.
წარმატებული კარიერა არ არის მუდმივი „კი“ ან „არა“ – ეს არის მათი ბრძენი კომბინაცია. ისწავლეთ, როდის რომელი უნდა ვამჯობინოთ.
წყარო: Fastcompany
