ბრენდის სოციალური მედიის ანგარიშების მართვა დიდი სამუშაოა. თქვენ ერთდროულად გთხოვენ, იყოთ მომხმარებელთა მხარდაჭერის, მარკეტინგის პერსონალი და ზოგჯერ გრაფიკული დიზაინერიც. სოციალური მედიის ინდუსტრიის განვითარებასთან ერთად, მარკეტინგის გუნდში თითოეული როლი განვითარდა.
თუ მიმდინარე ტენდენციებს თვალს ადევნებთ, შეამჩნევდით, რომ კომპანიები ხშირად ეძებენ სოციალურ მედია მენეჯერსა და კომუნიკაციების მენეჯერს. არის შემთხვევები, როცა ეს ორი როლი ერთ ადამიანს აქვს შეთავსებული და ბევრს მსჯელობენ იმაზე, რომ ეს არასწორია. კომუნიკაციის მენეჯერსა და სოციალურ მედიას შორის განსხვავებები არსებობს და იმის განსაზღვრა, თუ რომელი სჭირდება ჩვენს ბიზნესს, კომპანიის პრიორიტეტებზეა დამოკიდებული. შეიძლება ორივე როლი საჭირო იყოს.
ამ თემას უკეთესად გაშლის ჩვენი რესპონდენტი, FCB Artgroup Tbilisi-ის უფროსი სოციალური მედიის მენეჯერი, მარი ჯგუშია.
M: ტერმინ “სოციალურ მედიას“ ბოლო წლებში ყველანი მივეჩვიეთ. ახლა კი აქტიურად გამოჩნდა ტერმინი community building. რას ნიშნავს ის და რაში გამოიყენება?
Community building, როგორც საქმე, ახალი არ არის. საკმაო ხანი აუდიტორიის მოზიდვის, შენარჩუნების, გართობის, დაინტერესების, შესწავლის და გაფართოების საქმეს სოციალური მედიის თუ ციფრული მენეჯერები ვითავსებდით. ყველაზე მარტივად ქომუნითი ბილდინგი ზუსტად იმას გულისხმობს, რაც ჩამოვთვალე, თუმცა უფრო დეტალურად რომ ავხსნა: ყველა ბრენდს ჰყავს საკუთარი ე.წ. core აუდიტორია, ის ლოიალური მომხარებლები, რომლებიც იდეალურ ვარიანტში მოიხმარენ ბრენდის პროდუქტს/სერვისს და/ან ბრენდის კონტენტსაც. ამ core აუდიტორიას მუდმივ რეჟიმში ესაჭიროება პოვნა, შემოკრება, გაცნობა და მათთან ინტერაქციის დამყარება, რომ სოციალურ არხებში ბრენდის პოზიციონირება არ დარჩეს მხოლოდ ხელშეუხებელ საიმიჯო კონტენტად და რეალურად ითარგმნოს იმ ადამიანებთან in touch ყოფნაში, ვისთვისაც არსებობს და ვისთანაც ასოცირდება კონკრეტული ბრენდი. Community building-ის გარეშე ბრენდი არის ცალკე ტიპი და მისი აუდიტორია – ცალკე ტიპი, რაც ციფრული არხებისა და მათი ხელსაწყოების ამდენად დახვეწის ფონზე, მინიმუმ დასანანია და მაქსიმუმ – შეცდომა.
M: რა განსხვავება ან მსგავსებაა Community building-სა და სოციალურ მედიას შორის?
სოციალური მედიის მართვა უპირობოდ მოიცავს community building ნაწილებს და “vice versa”, ვინაიდან ბრენდის აუდიტორია არსად არის თავმოყრილი იმ ინტენსივობით და ოდენობით, როგორც სოციალურ არხებში. ისევე როგორც სოციალური მედიის მენეჯერს უნდა შეეძლოს Facebook group-ის მართვა და მისთვის სპეციფიკური კონტენტის მოფიქრება, ასევე Community manager-ს უნდა შეეძლოს კონკრეტული ციფრული თულების მოხმარება და სოციალური მედიის არხების მანევრირება. თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ ორივემ ორივე ნაწილი უნდა შეითავსოს და ამ საქმეს არ აქვს ერთმანეთისაგან დამოუკიდებელი ნაწილებიც. ახლა, როცა უკვე ბრენდებს შეუძლიათ და სჭირდებათ discord-ზე ყოფნაც, tiktok-ზეც, რამდენიმე (არა თუ ერთი) ჯგუფის მანევრირება Facebook-ზე, შეუძლებელია ერთმა ადამიანმა შეითავსოს ამ ნაწილების მართვაც, კონტენტის მოფიქრებაც, განთავსებული კონტენტის შედეგებისთვის თვალის დევნებაც, აუდიტორიასთან საჭირო ინტენსივობით კომუნიკაციაც და ყველა სხვა ნაწილი, რომელსაც ციფრული საქმიანობა მოიცავს. შესაბამისად, ბუნებრივია, რომ Community მენეჯმენტი განვითარდა ცალკე ხაზად, როგორც თავის დროზე მაგალითად ედვერთაიზინგი. ისევე როგორც ედვერთაიზერი არ მოღვაწეობს მხოლოდ სოციალური ქსელების შიგნით, ასევე Community მენეჯერიც და სოცმედია მენეჯერიც უამრავ ერთმანეთისგან განცალკვებით მდგომ თასქს ინაწილებენ, იმის მიუხედავად რომ საერთოც ბევრი აქვთ.
მაგალითად, Community manager შეიძლება მართავს ბრენდის კონკრეტულ Facebook ჯგუფს, რომელში მიზნობრივი და წარმატებული კომუნიკაციისთვისაც რაღაც ეტაპზე მოუნდება ჯგუფის წესების შექმნა და განახლება, რაშიც სოციალური მედიის მენეჯერი წესით არ სჭირდება, თუმცა ამავე ჯგუფისთვის როდესაც იქმნება ექსკლუზიური კონტენტი, ამაში ჯობს ორივე მათგანი იყოს ჩართული.
M: ვინ ქმნის კომპანიაში ე.წ. Community-ს? მაგალითად, სოციალური მედიის შემთხვევაში ამას შესაბამისი სახელი აქვს – სოცმედია მენეჯერი. ვის ევალება community building?
Community building ყველაზე მეტად და იდეალურ შემთხვევაში ევალება ე.წ. Community manager-ს. ეს არის საკმაო ციფრული ალღოს მქონე, სხარტი კადრი, გამართული კომუნიკაციის უნარით. Community manager ყველაზე ხშირად, ინტენსიურად და დიდი დოზით უნდა იყოს ჩართული აუდიტორიასთან უშუალო კომუნიკაციაში, მათი ინტერესებისა და ტენდენციების ყველაზე მალე დაჭერაში და დღეს ალბათ ყველაზე უკეთ უნდა ესმოდეს, როგორ იმანევრიროს discord-ში, ან Membership questions ნამდვილად სჭირდება კონკრეტულ Facebook ჯგუფში თუ არა. თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ Community building-ს სხვა რგოლები არ ესაჭიროება. Community building-ის ერთ-ერთი უმთავრესი ნაწილია პირველ რიგში ამ Community-ის გაჩენა და ბრენდთან დაახლოვება ბრენდის იმ კონტენტით, რომელსაც სოციალური მედიის გუნდი ქმნის. ასევე ამ აუდიტორიას უნდა მიაგნოს ვინმემ ძალიან სწორად, რაშიც პირდაპირ თუ ირიბად მარკეტინგის მთელი გუნდია ჩართული იმ კადრით დაწყებული, ვინც ბრენდის Tone of Voice-ზე მუშაობს, და იმ კადრით დამთავრებული, ვინც უშუალოდ advertising კამპანიებს აწყობს შემდეგ. შესაბამისად Community building არის ერთი დიდი პროცესი, რომლის ლოკალიზებასაც შემდეგ ყველაზე უკეთ Community manager ახდენს იმ პლატფორმებზე, რომელიც ბრენდისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი და ხელსაყრელია.
M: რამდენად აქტიურად იყენებენ ამ როლს ქართული კომპანიები?
Community building ძალიან სპეციფიკური პროცესია, რომლის გარეშეც დღეს, ციფრულ სამყაროში ბრენდი ფაქტობრივად ვერ იფუნქციონირებს სრულყოფილად, ვინაიდან არ არსებობს ბრენდი აუდიტორიის გარეშე და აუდიტორია დიდი ხანია არსადაა იმ დოზით, როგორც ციფრულ არხებში. შესაბამისად, გააზრებულად თუ გაუცნობიერებლად ამ პროცესს მაინც ყველა კომპანია უმეტესწილად უკვე წარმართავს. შეიძლება ეს ხშირად სოციალური მედიის მენეჯმენტად იფუთება და საკმაო დოზით არის კიდეც, ხანდახან – კომუნიკაციის მართვად, თუმცა მთავარია პროცესი იმართება. ცალკეულად Community Manager პოზიციის ვაკანსიები ჯერ კიდევ იშვიათია, თუმცა ნელ-ნელა დაიძვრება ეს პროცესიც. 2018 წელს როგორც ვერავის წარმოგვედგინა, რომ პროფესიულ ჯგუფებში ვინმე დაპოსტავდა “კარგი ტიკ-ტოკ კრეატორი მაპოვნინეეთ” და ახლა ამ სახის კადრის საერთოდ ცალკე მოღვაწეობის საჭიროება არსებობს, Community Manager-ის პოზიციაც ალბათ ნელ-ნელა მეტად ხშირად გამოჩნდება იმ პროცესის სისწრაფის პირდაპირპროპორციულად, რა სისწრაფითაც პლატფორმების Community Managing თულები გამრავალფეროვნდება და დაიხვეწება.
ბრენდისგან სწორ კომუნიკაციებს უმნიშვნელოვანესი როლი უჭირავს. სოციალური მედიის მენეჯერის ყურადღების ცენტრშია ბრენდის შინაარსი და პრეზენტაცია, ხოლო კომუნიკაციების მენეჯერი უფრო მეტად ორიენტირებულია ბრენდის ციფრული საზოგადოების განვითარებაზე. როდესაც ამ მიმართულებებით ახალ კადრებს ეძებთ, დარწმუნდით, რომ გესმით მსგავსება/განსხვავებები ამ ორ როლს შორის; ასევე რისი მიღწევა გსურთ, როგორც კომპანიას.
ავტორი: მარიამ გოჩიაშვილი