დღეს ჩვენ ლუკასზე მოგიყვებით, ბიჭზე, რომელსაც 6 წლის ასაკში ტვინის სიმსივნის დიაგნოზი დაუსვეს. ფრანგი ექიმი ჟაკ გრილისგან ლუკასის მშობლებს კი იმის მოსმენა მოუწიათ, რომ ის მალე მოკვდებოდა… თუმცა ამ ამბიდან უკვე 7 წელი გავიდა, ლუკასი 13 წლისაა და აღარც სიმსივნური უჯრედის კვალი მოიძებნება მასში. ბელგიელი ბიჭი პირველი ბავშვია მსოფლიოში, რომელიც ე. წ. თავის ტვინის ღეროს გლიომასგან განიკურნა, ანუ სიმსივნის ყველაზე მძიმე, მომაკვდინებელი სენისგან. ახლა კი გრილი ამბობს, რომ „ძალიან მცირე შანსების მიუხედავად, ლუკასმა გადარჩენა მოახერხა“.
უფრო ზუსტად რომ გითხრათ, ჩვენ დიფუზური შინაგანი პონტინის გლიომაზე (DIPG) ვსაუბრობთ. ამ დიაგნოზს ყოველწლიურად ამერიკაში 300, ხოლო საფრანგეთში 100-მდე ბავშვს უსვამენ. თუმცა სამედიცინო საზოგადოება უკვე საუბრობს წინსვლაზე, რაც გულისხმობს იმას, რომ კიბოს დიაგნოზის მქონე ბავშვების 85% ახლა 5 წელზე მეტხანს ცოცხლობს. მიუხედავად ამისა, DIPG-ის მქონე ბავშვები, დიაგნოზის დასმიდან მხოლოდ 1 წელი თუ გადარჩებიან… ბოლო კვლევამაც აჩვენა, რომ 2 წლის შემდეგ დაავადებული ბავშვებიდან მხოლოდ 10% იყო ცოცხალი. რადიოთერაპია კი ანელებს მის პროგრესირებას, მაგრამ ჯერ არ არსებობს წამალი, რომელიც ეფექტური იქნება.
ახლა კი ლუკასის ამბავს დავუბრუნდეთ — ოჯახთან ერთად ბელგიიდან საფრანგეთში გაემგზავრა, რათა ერთ-ერთი პირველი პაციენტი ყოფილიყო მათ შორის, ვინც BIOMEDE-ს ცდებში მიიღებდა მონაწილეობას, აქ DIPG-ისთვის პოტენციურ ახალ წამლებს ცდიან. როგორც ვიგებთ და ფაქტიც სახეზეა, დასაწყისიდანვე ლუკასმა დიდი სიმამაცე გამოიჩინა კიბოს წამლის „ევეროლიმუსის“ მიღებისას.
„მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფიის სკანირების დროს დავინახე, რომ სიმსივნე სრულად გაქრა. არ ვიცი, არსებობს თუ არა კიდევ სხვა ასეთი შემთხვევა მსოფლიოში“, — ამბობს გრილი.
თუმცა ექიმს მკურნალობა არ შეუწყვიტავს, სანამ წელიწად ნახევრის წინ თავად ლუკასმა არ გაამჟღავნა, რომ წამლებს აღარ იღებდა. აღსანიშნავია ისიც, რომ ცდებში ჩართული კიდევ 7 ბავშვი იყო, თუმცა მხოლოდ ლუკასის შემთხვევაში გაქრა სიმსივნე სრულად. წამალზე რეაგირება კი, როგორც გრილი ამბობს, დიდად იყო დამოკიდებული თითოეული ბავშვის ინდივიდუალური სიმსივნის ბიოლოგიურ მახასიათებლებზე — „ლუკასის სიმსივნეს განსაკუთრებულად იშვიათი მუტაცია ჰქონდა, რაზეც ვფიქრობთ, რომ სწორედ ის იყო, რამაც ეს უჯრედები წამლისადმი მეტად მგრძნობიარე გახადა“.
ლუკასის ამბავი რომ იმედის მომცემია ამაში ეჭვი არავის ეპარება, თუმცა ახლა მეცნიერები ამ ფენომენის ამოხსნას ცდილობენ, რათა გადარჩენის შანსები პაციენტებში კიდევ უფრო გაზარდონ. გუნდს სურს, მისი გენეტიკური განსხვავებები ორგანოიდებში ხელახლა აწარმოონ, რათა ნახონ, შესაძლებელია, თუ არა სიმსივნური ქსოვილების ისე ეფექტურად განადგურება, როგორც ეს ლუკასის შემთხვევაში მოხდა.
„თუ ეს იმუშავებს, შემდგომი ნაბიჯი ისეთი წამლის პოვნა იქნება, რომელსაც სიმსივნურ უჯრედებზე მსგავსი გავლენა აქვს, თუმცა საშუალოდ 10-15 წელი დასჭირდება წამლად ქცევას, ეს გრძელი და რთული პროცესია… დარწმუნებული ვართ, რომ მალე აღმოვაჩენთ პაციენტების განკურნების გზას“, — აცხადებენ მკვლევრები.
