in

მზე, ქარი, წყალი, სითბო – ტრადიციული ენერგიის სუფთა ალტერნატივები

რაც დრო გადის, კაცობრიობა სულ უფრო რწმუნდება იმაში, რომ გარემოზე ადამიანის მხრიდან ძალიან დიდი გავლენა ხდება. გასაგებია, რომ ჩვენ გვსურს კომფორტი, თუმცა ეს ხშირად ბუნებას ძვირი უჯდება. ნახშირბადის გამონაბოლქვი, ჰაერის დაბინძურება, რესურსების ამოწურვა – მხოლოდ მცირე ჩამონათვალია არსებული პრობლემებიდან. ამიტომ არასოდეს ყოფილა მდგრადი გადაწყვეტილებების საჭიროება ისეთი აქტუალური, როგორც ახლა!

ერთ-ერთი ნაბიჯი, რომელიც ამ მიმართულებით უნდა გადაიდგას, ტრადიციული ენერგიის წყაროების ალტერნატიული, ინოვაციური რესურსებით ჩანაცვლებაა. თუკი წლების წინ ამ ალტერნატივებზე მხოლოდ თეორიულად ლაპარაკობდნენ, დღეს უკვე, საბედნიეროდ, გვაქვს რეალური მაგალითები, თუ როგორ შეიძლება მივიღოთ წიაღისეული საწვავის პერსპექტიული ალტერნატივა.

ამ სტატიაში წარმოგიდგენთ ენერგიის რამდენიმე წყაროს, რომლებიც ბუნებრივია და ჩვენს პლანეტას საფრთხეს არ შეუქმნის.

მზის ენერგია

ის ალბათ ყველაზე ცნობილი ალტერნატივაა ენერგიის ტრადიციული წყაროებისთვის. მზის პანელები, რომლებიც იჭერენ მზის შუქს და გარდაქმნიან მას ელექტროენერგიად, სულ უფრო ხელმისაწვდომი და ეფექტური ხდება. მზის ენერგიის გამოყენება შესაძლებელია საცხოვრებელი, კომერციული და სამრეწველო მიზნებისთვის, რაც ამცირებს წიაღისეულ საწვავზე დამოკიდებულებას და ამცირებს ელექტროენერგიის ხარჯებს.

რა უპირატესობები აქვს მზის ენერგიას:

  • ის არის უხვი და განახლებადი
  • აქვს დაბალი საოპერაციო ხარჯი (დამონტაჟების შემდეგ, მზის პანელები საჭიროებს მინიმალურ მოვლას)
  • ეკოლოგიურად სუფთაა – მზის ენერგია არ აწარმოებს პირდაპირ ემისიას ან ჰაერის დამაბინძურებლებს.

ქარის ენერგია

ის საუკუნეების განმავლობაში გამოიყენებოდა გემების დასამუშავებლად და მარცვლეულის დასაფქვავად, მაგრამ დღეს ჩვენ ვხედავთ, რომ მას უკვე იყენებენ ბევრად უფრო ფართო მასშტაბით. ქარის ტურბინები ქარის კინეტიკურ ენერგიას ელექტროენერგიად გარდაქმნის, ამიტომ მსოფლიო ცდილობს, გაზარდოს როგორც საზღვაო ელექტროსადგურები, ისე სახმელეთო და ასე მოახდინოს დივერსიფიკაცია.

რა უპირატესობები აქვს ქარის ენერგიას:

  • მზის ენერგიის მსგავსად, ისიც უხვი და განახლებადია, რადგან ქარის ბუნებრივი, ამოუწურავი რესურსია, რომელიც ექსპლუატაციის დროს არ წარმოქმნის სათბურის გაზების ემისიას;
  • მასშტაბურია – ქარის ელექტროსადგურები შეიძლება აშენდეს მცირე მასშტაბით ინდივიდუალური გამოყენებისთვის ან დიდი, სამრეწველო მასშტაბის პროექტების სახით.

წყლის ენერგია

იგივე ჰიდროენერგეტიკა საუკუნეებია არსებობს, მაგრამ თანამედროვე მიღწევებმა მას საშუალება მისცა, გამხდარიყო განახლებადი ელექტროენერგიის ერთ-ერთი წამყვანი წყარო მსოფლიოში. კაშხლების ან მდინარეების მეშვეობით გამოიყენება წყლის ნაკადი, რომელიც გამოიმუშავებს მსოფლიო ელექტროენერგიის მნიშვნელოვან ნაწილს.

რა უპირატესობები აქვს წყლის ენერგიას:

  • მაღალი ეფექტურობა: ჰიდროენერგეტიკა არის ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური განახლებადი ენერგიის წყარო;
  • თანმიმდევრულობა – ქარისა და მზისგან განსხვავებით, წყლის ნაკადი შედარებით პროგნოზირებადი და თანმიმდევრულია, რაც ჰიდროენერგეტიკას სანდო ენერგიის წყაროდ აქცევს;
  • დაბალი საოპერაციო ხარჯები – დამონტაჟების შემდეგ ჰიდროელექტროსადგურებს მინიმალური მოვლა სჭირდება.

გეოთერმული ენერგია

ზედა სამი ენერგია, ასე თუ ისე, ყველასთვის ნაცნობია, თუმცა გეოთერმულ ენერგიაზე ძირითადად მხოლოდ მეცნიერები საუბრობენ. არადა, ის მოდის დედამიწის ზედაპირის ქვეშ შენახული სითბოსგან და როდესაც არსებობს გეოთერმული ელექტროსადგურები, ისინი ამ სითბოს ენერგიის წყაროდ გარდაქმნის. ენერგიის ეს წყარო უაღრესად საიმედოა, რადგან დედამიწის სითბო მუდმივად ხელმისაწვდომია და ის არ არის დამოკიდებული ამინდის პირობებზე, როგორიცაა ქარი ან მზის შუქი. მისი ერთადერთი გამოწვევა ისაა, რომ გეოთერმული სადგურების მშენებლობა შედარებით ძვირი ჯდება. ალბათ ამიტომაც არ გვხვდება ისინი ხშირად.

ენერგიის მომავალი

გლობალური გადასვლა წიაღისეული საწვავიდან სუფთა ენერგიაზე არსებითი ნაბიჯია კლიმატის ცვლილების შერბილებისა და უფრო მდგრადი ენერგეტიკული სისტემის შესაქმნელად. მზის, ქარის, წყლისა თუ გეოთერმული ენერგიის როლი ამ საქმეში უმნიშვნელოვანესია. ენერგიის თითოეულ ალტერნატიულ წყაროს აქვს თავისი უპირატესობები, რომელთაგან მთავარი ისაა, რომ გარემოსთვის ნაკლები ზიანი მოაქვს. 

შეჯამებისთვის შეგვიძლია, ვთქვათ, რომ ენერგიის მომავალი მდგომარეობს ინოვაციებში, მდგრადობასა და სახელმწიფოს, ბიზნესისა თუ ინდივიდების ურთიერთთანამშრომლობაში. ბუნება გვაძლევს წყაროს როგორც თავის გადასარჩენად, ისე ადამიანების ჯანმრთელობის გასაძლიერებლად, ჩვენ უბრალოდ უნდა შევუწყოთ მას ხელი.

რუბრიკას გარემოზე ზრუნვაზე წარმოგიდგენთ Wasteless.

როგორ გამოვიყენოთ ChatGPT მენტალური ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად? — 7 გზა

AWS GameDay – თიბისი IT აკადემიისა და AWS-ის ერთობლივი პროექტი საქართველოში