სატელევიზიო სცენარისტმა და პროდიუსერმა შონდა რაიმსმა, 2014 წელს, დართმუთის კოლეჯის გამოსაშვებ ცერემონიალზე მნიშვნელოვანი აზრი გააჟღერა. მან აღნიშნა, რომ როდესაც ადამიანი ერთ სფეროში წარმატებას აღწევს, ხშირად ეს სხვა სფეროში მარცხის ხარჯზე ხდება. მაგალითად, როცა ის თავის პოპულარული სერიალის “Scandal”-ის სცენარზე მუშაობდა წარმატებით, ხშირად ვერ ახერხებდა შვილებთან ერთად დროის გატარებას და მათთვის ზღაპრების წაკითხვას.
კლინიკური ფსიქოლოგი ჯანა კორეცი ამბობს, რომ რაიმსის ეს გულწრფელი აღიარება ზუსტად ასახავს რეალობას. მისი თქმით, ადამიანები ხშირად წარმოიდგენენ, რომ ბალანსი არის იდეალური მდგომარეობა, სადაც ყველაფერი სწორი პროპორციით არის განაწილებული. თუმცა, როგორც კორეცი განმარტავს, ასეთი იდეალური ბალანსი რეალურად არ არსებობს. ამის ნაცვლად, მნიშვნელოვანია ვიფიქროთ იმაზე, თუ როგორ შევძლოთ სამუშაო და პირადი ცხოვრების ისეთი ინტეგრაცია, რომ ორივე სფეროს მართვა შევძლოთ.
კორეცის კვლევებმა გამოავლინა რამდენიმე მნიშვნელოვანი სიგნალი, რომელიც მიუთითებს, რომ სამსახური ზედმეტად იჭრება პირად ცხოვრებაში. პირველი და უმთავრესი ნიშანია, როდესაც ადამიანის იდენტობა მჭიდროდ არის გადაჯაჭვული მის სამსახურთან. ამის გასარკვევად საკმარისია დავსვათ მარტივი კითხვა: „შეგიძლიათ საკუთარი თავის აღწერა ისე, რომ სამსახური არ ახსენოთ?“ თუ ეს რთულია, ეს იმის მანიშნებელია, რომ პროფესიულმა იდენტობამ შესაძლოა სხვა მნიშვნელოვანი ასპექტები ჩაანაცვლა.
მეორე მნიშვნელოვანი სიგნალია მუდმივი დანაშაულის გრძნობა სხვა ვალდებულებების მიმართ. მაგალითად, როდესაც გრძნობთ დანაშაულს იმის გამო, რომ შვილის წასაყვანად გიწევთ სამსახურის დატოვება, მიუხედავად იმისა, რომ ეს თქვენი მშობლის როლის ბუნებრივი ნაწილია. კორეცი აღნიშნავს, რომ საქმე არ არის მუდმივ დანაშაულის გრძნობაში, არამედ იმაში, რომ ნებისმიერი არჩევანი, იქნება ეს პირადი თუ პროფესიული, დანაშაულის გრძნობას იწვევს.
მესამე მნიშვნელოვანი ნიშანია მცირე დავალებების თავიდან არიდება. როდესაც ადამიანი გადაწვის ზღვარზეა, ის ხშირად თავს არიდებს ელემენტარულ საქმეებს, როგორიცაა ელექტრონულ წერილებზე პასუხის გაცემა ან ძაღლის გასეირნება. ეს მიუთითებს ემოციური ენერგიის ნაკლებობაზე. კორეცის თქმით, ასეთ დროს ცხოვრება იქცევა უსიამოვნო მოვალეობების ჯაჭვად, სადაც ყველაზე მარტივი დავალებაც კი გაუსაძლის ტვირთად აღიქმება.
მეოთხე და არანაკლებ საყურადღებო ნიშანია სოციალური და ემოციური გათიშულობა. ეს ვლინდება, როდესაც ადამიანი კარგავს ინტერესს იმ აქტივობების მიმართ, რაც ადრე სიამოვნებას ანიჭებდა, ან როდესაც პარტნიორთან ურთიერთობა მინიმალურ დონეზე დაჰყავს. კორეცი ხაზს უსვამს, რომ ადამიანები ბუნებით სოციალური არსებები ვართ და სოციალური კავშირების შესუსტება სერიოზული რისკის შემცველია. ის იმოწმებს ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის კვლევას, რომელმაც აჩვენა, რომ მარტოობა პირდაპირ კავშირშია კოგნიტურ დაქვეითებასთან, დეპრესიასთან და სიცოცხლის ხანგრძლივობის შემცირებასთან.
როგორ შეიძლება ამ პრობლემის მოგვარება? კორეცი გვთავაზობს პრაქტიკულ მიდგომას. პირველ რიგში, საჭიროა ჩავუღრმავდეთ უბედურების რეალურ მიზეზებს. ნაცვლად იმისა, რომ უბრალოდ ვთქვათ „ძალიან ბევრი სამუშაო მაქვს“, უნდა გავაანალიზოთ ჩვენი ძირეული ღირებულებები და შევამოწმოთ, რამდენად თანხვედრაშია ჩვენი სამსახური მათთან. მნიშვნელოვანია გავიაზროთ, რომ სამუშაო არ უნდა იყოს მუდმივად მნიშვნელოვანი, მაგრამ არც ისე უნდა ვიგრძნოთ თავი, თითქოს უბრალოდ მექანიკურ ფუნქციას ვასრულებთ.
კორეცი განსაკუთრებულ ყურადღებას ამახვილებს იმაზე, რომ ბევრი ადამიანი ასრულებს სამუშაოს, რომელიც მათთვის პირადად არანაირ მნიშვნელობას არ ატარებს, რაც საბოლოოდ გადატვირთვის მთავარი მიზეზი ხდება. მისი თქმით, ადამიანებს სიხარულს და მოტივაციას სწორედ საქმის მნიშვნელოვნების შეგრძნება ანიჭებს.
გამოსავლის საპოვნელად კორეცი გვირჩევს, შევადგინოთ დეტალური გეგმა, თუ როგორ გვინდა ჩვენი ცხოვრების მოწყობა. ეს არ ნიშნავს რადიკალურ ცვლილებებს – შეგვიძლია დავიწყოთ მცირე ნაბიჯებით და შევქმნათ გრძელვადიანი კარიერული რუკა. მაგალითად, შეიძლება გადავწყვიტოთ, რომ გარკვეული პერიოდი შევინარჩუნოთ მაღალანაზღაურებადი, მაგრამ ნაკლებად სასიამოვნო სამსახური კონკრეტული ფინანსური მიზნის მისაღწევად, მაგალითად, სტუდენტური სესხის დასაფარად.
განსაკუთრებით საინტერესოა კორეცის დაკვირვება იმაზე, რომ რთული სიტუაციის დროებითობის გააზრება ხშირად ამარტივებს მის გადატანას. ის ადარებს ამას, თუ როგორ უმკლავდებიან ექიმები რეზიდენტურის პერიოდის მძიმე განრიგს – მათ იციან, რომ ეს დროებითია და კონკრეტულ მიზანს ემსახურება.
საბოლოოდ, კორეცი ასკვნის, რომ პროფესიული გადაწვა ხშირად გამოწვეულია არა იმდენად გადატვირთული განრიგით, რამდენადაც „ჩარჩენის“ შეგრძნებით. როდესაც ადამიანი ხედავს გამოსავალს და აქვს კონკრეტული გეგმა მომავლისთვის, ის უკეთ ახერხებს პირადი და პროფესიული ცხოვრების დაბალანსებას. ეს ცვლის მთლიან დინამიკას და საშუალებას აძლევს ადამიანს, უფრო ეფექტურად მოახდინოს სამუშაო და პირადი ცხოვრების ინტეგრაცია.
წყარო: Fastcompany
