ალბათ ყველას გვქონია შემთხვევა, როდესაც საუბრის დროს უცებ ვაცნობიერებთ, რომ ჩვენი თანამოსაუბრე სინამდვილეში ჩვენს მონაყოლს ყურადღებით არ ისმენს. ზოგჯერ ეს აშკარად ჩანს – მაგალითად, როდესაც ადამიანი თქვენი საუბრის პარალელურად მობილურ ტელეფონში ფურცლავს. სხვა შემთხვევებში ეს უფრო ფაქიზად ვლინდება, მაგალითად როგორც სატელეფონო საუბრისას, როდესაც გაფანტული „ჰო-ჰო“ ერთადერთი პასუხია, რასაც იღებთ.
ადამიანებთან ურთიერთობისას პატივისცემის ერთ-ერთი უმაღლესი გამოხატულება სწორედ ჩვენი განუყოფელი ყურადღების გამოჩენაა. თუმცა, თანამედროვე სამყაროში ეს სულ უფრო რთული ხდება. სმარტფონების უწყვეტი შეტყობინებები, სმარტ საათების ვიბრაციები და საკუთარ გონებაში მოულოდნელად გაჩენილი აზრები მუდმივად გვიფანტავენ ფოკუსს.
როგორ მოვიქცეთ, როდესაც არ გვისმენენ?
ყველა საუბარს აქვს თავისი ბუნებრივი რიტმი, და ამ რიტმის შესაქმნელად ორივე მხარის მიზანმიმართული ძალისხმევაა საჭირო. როდესაც გრძნობთ, რომ თქვენი თანამოსაუბრე ყურადღებას ვერ გაქცევთ, ეს სტრატეგია შეგიძლიათ გამოიყენოთ კომუნიკაციის ხარისხის გასაუმჯობესებლად:
ნაბიჯი უკან
კომუნიკაციის ექსპერტები გვირჩევენ, რომ როდესაც ვამჩნევთ, რომ ვინმე არ გვისმენს, უნდა გავაკეთოთ მენტალური პაუზა. ჰარვარდის კენედის სკოლის უფროსი ლექტორი და ცნობილი ავტორი რონალდ ჰაიფეცი ამას „საცეკვაო მოედნიდან აივანზე გასვლას“ უწოდებს. ეს მეტაფორა გულისხმობს უშუალო სიტუაციიდან გონებრივ დისტანცირებას, რათა შევძლოთ მდგომარეობის ობიექტურად შეფასება, თვალსაჩინო ნიმუშების ამოცნობა და სტრატეგიული გადაწყვეტილების მიღება.
ამ პროცესს „პაუზა და სუნთქვა“ ჰქვია – ეს არის სწრაფი გონებრივი რესტარტი. ეს შეიძლება იყოს ისეთი მარტივი ქმედება, როგორიცაა წყლის ყლუპის დალევა, ფიქრების მოწესრიგება და შემდეგი ნაბიჯის გააზრება. ეს მცირე პაუზა საშუალებას გვაძლევს, ობიექტურად შევაფასოთ მიმდინარე კომუნიკაციის ხარისხი და გადავწყვიტოთ, როგორ გავაგრძელოთ.
დაუშვით სხვა ვერსიები
მიუხედავად იმისა, რომ ბუნებრივია სიტუაციის პირადად აღქმა, მნიშვნელოვანია მსმენელის მიმართ დადებითი განზრახვის დაშვება. ნაცვლად იმისა, რომ გამოიტანოთ დასკვნა „ის არ ინტერესდება ჩემით“ ან „ჩემი ნათქვამი არ არის საინტერესო“, დაფიქრდით სხვა შესაძლო მიზეზებზე. შეიძლება ჩვენი საუბრის სტილი უწყობდეს ხელს მათ დისტანცირებას? იქნებ ძალიან დიდხანს ვსაუბრობდით ისე, რომ მეორე მხარეს არ მიეცა აზრის გამოთქმის საშუალება?
ხშირად, ყურადღების გაფანტვის მიზეზი საერთოდ არაა დაკავშირებული ჩვენთან. გვირჩევს ვიფიქროთ, რა ვიცით ამ ადამიანის შესახებ – ხომ არ გადის რთულ პერიოდს? ხომ არ აქვს განსაკუთრებული ზეწოლა სამსახურში ან პირად ცხოვრებაში?
დაუსვით კითხვა
იმისათვის, რომ გაფანტული თანამოსაუბრე აქტიურად ჩავრთოთ საუბარში, ყველაზე ეფექტური საშუალება კითხვის დასმაა. პირდაპირი კითხვა, განსაკუთრებით სახელით მიმართვით, იძლევა ყურადღების უსწრაფეს ხერხს.
კარგი იქნება დავსვათ ღია ტიპის კითხვები, როგორებიცაა: „როგორ გაუმკლავდით ამგვარ სიტუაციას წარსულში?“ ან „რას ფიქრობთ ამ საკითხზე?“. ასეთი კითხვები საშუალებას არ აძლევს მათ უბრალოდ „დიახ“ ან „არა“ პასუხით შემოიფარგლონ და აიძულებს უფრო ვრცლად გამოხატონ თავიანთი აზრები.
პირველ კითხვაზე პასუხის მიღების შემდეგ, სჯობს შევინარჩუნოთ დიალოგის დინამიკა შემდგომი კითხვით. მისი აზრით, ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი შემდგომი კითხვაა: „შეგიძლიათ მეტი მომიყვეთ ამის შესახებ?“. ეს ადამიანს საშუალებას აძლევს გააღრმავოს საკუთარი მოსაზრება და თავად შეავსოს არსებული ხარვეზები. შაპირა აღნიშნავს, რომ ბევრჯერ ვაკეთებთ იმ შეცდომას, რომ ძალიან სწრაფად ვტოვებთ ერთ თემას და გადადივართ მეორეზე – უმჯობესია დავუთმოთ დრო თანამოსაუბრის პასუხის სრულყოფილად მოსმენას.
თუ თქვენი თანამოსაუბრე აშკარად გიგნორებთ, სჯობს ვკითხოთ: „ყველაფერი რიგზეა? მეჩვენება, რომ ცოტა გაფანტული ხართ და მინდა დავრწმუნდე, რომ პრობლემა არ არის“. ამ კითხვის ტონი უნდა იყოს კეთილგანწყობილი.
შეცვალეთ საუბრის რიტმი
როდესაც გრძნობთ, რომ საუბრის რიტმი არაეფექტურია, აი, რამდენიმე ტექნიკა მის შესაცვლელად. ერთ-ერთი ძლიერი ხერხია, ლაპარაკის შეწყვეტა და სიჩუმის ძალის გამოყენება. როდესაც უცებ წყვეტთ საუბარს, თანამოსაუბრე, როგორც წესი, ამჩნევს ამ ცვლილებას და ყურადღებას გაპყრობთ. ამ მომენტში შეგიძლიათ გაუღიმოთ და დასვათ კითხვა საუბრის გასაგრძელებლად.
ეფექტური შეიძლება იყოს ასევე ფიზიკური პოზიციის შეცვლა. განსაკუთრებით გრძელ შეხვედრებზე ან არაფორმალურ საუბრებში, ფიზიკური მდებარეობის ცვლილება ხელს უწყობს ყურადღების განახლებას. ეფექტური კომუნიკაციის ოსტატი არა მხოლოდ კარგი ორატორია, არამედ კარგი მსმენელიც, რომელმაც იცის, როგორ „დააბრუნოს“ თანამოსაუბრე საუბარში.
დღევანდელ სამყაროში, რომელიც გადატვირთულია ყურადღების გამფანტველებით, სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება ადამიანების ყურადღების მიპყრობისა და შენარჩუნების ხელოვნების დაუფლება. ჩვენს ხელთ არსებული ვერბალური და არავერბალური საკომუნიკაციო ხერხები საშუალებას გვაძლევს, სწორად ვმართოთ რთული სიტუაციები. ხშირად მცირე ცვლილებები – როგორც აზროვნებაში, ისე მიდგომაში – საკმარისია იმისათვის, რომ უინტერესო საუბარი გადაიქცეს საინტერესო და ნაყოფიერ დიალოგად.
წყარო: HBR
