შფოთვა შეიძლება სხვადასვანაირად იგრძნოთ – მაგალითად, გულის ფრიალით ან მკერდი არეში სიმძიმის სახით. შესაძლოა, გაურკვეველი ქაოსი შენიშნოთ თქვენს ფიქრებსა და მოძრაობებში, რაც ხელს გიშლით ძილშიც ან ზუზუნს იწყებს გაღვიძებისთანავე. ნამდვილად არასასიამოვნოა, მაგრამ მისგან თავის დაღწევა შეუძლებელია.
რთულია სხვების ხელმძღვანელობა ან პროდუქტიულობის შენარჩუნება, როდესაც თქვენი გონება ამ მთავარ საკითხებზეა ფოკუსირებული. მაშინ, როცა ზოგ ჩვენგანს შეუძლია აიღოს დასვენების დღეები საკუთარი თავისა და პირადი თემების მოსაგვარებლად, ეს ყველასთვის არ არის შესაძლებელი.
შეანელეთ ტემპი
იმის გაგება, რას გრძნობთ ზუსტად თქვენს სხეულში და რა იწვევს თქვენს შფოთვას, მცირე ჩაღრმავებას მოითხოვს. თქვენი შფოთვა ნელა (ან ზოგ შემთხვევაში, სწრაფად) იღებს კონტროლს. ამ დროს, მნიშვნელოვანია შეჩერდეთ და აღიაროთ, რას გრძნობთ და რატომ, სანამ ყველაფერი სპირალურად არ განვითარდება. ეს მოითხოვს პაუზას, რაც შეიძლება რთული იყოს თუ ერთი დავალებიდან მეორეზე გადასვლას ხართ მიჩვეული.
ამ სტრატეგიის პრაქტიკამ, სანამ ის ჩვევად იქცევა, შეიძლება მოგცეთ უკეთესობის შეგრძნება. ასეთ დროს კარგია კითხვები, რომლებიც შეგიძლიათ დაუსვათ საკუთარ თავს ყოველდღიურად ან ყოველკვირეულად:„როგორ ვგრძნობ თავს დილის 9 საათზე, შუადღეზე, 3 საათზე და 6 საათზე?“ ან „თუ სტრესში ვარ, რეაგირებს თუ არა ჩემი სხეულის რომელიმე ნაწილი განსაკუთრებულად?“
ნუ იზოლირდებით
დიახ, სახლიდან არ გასვლა კარგი აზრია, მაგრამ სასარგებლოა სხვა ადამიანებთან ყოფნაც – განსაკუთრებით თუ ისინი არ დაიწყებენ მდგომარეობის გამძაფრებას და არ შექმნიან შფოთვის მორევს, საიდანაც ძნელია ხოლმე გამოსვლა. ჩვენ გვჭირდება პერსპექტივა იმ ადამიანებისგან, ვინც არ გადის ასეთ რამეებს, ვინც ჩვენს შფოთვიან მომენტებს უდგება ინტელექტითა და აქტიური მოსმენით, არა ემოციით. გვჭირდება ის, ვინც გვეხმარება ქცევითი ცვლილებებისა და გადაწყვეტილებებისკენ მოძრაობაში.
მხარდამჭერი დისციპლინა
„მხარდამჭერი დისციპლინა“ სიკეთის ფორმაა. ის ფოკუსირდება სუნთქვისა და მედიტაციის პრაქტიკაზე, მაგრამ ასევე აღნიშნავს, რომ არსებობს უსასრულო რაოდენობის გზა საკუთარი თავის მიმართ მეტი კეთილგანწყობის პრაქტიკისა და აწმყო მომენტზე ყურადღების გასამახვილებლად. შეგიძლიათ ცადოთ ახალი ჰობი, როგორიცაა ლუდის ხარშვა, ქსოვა, გორგოლაჭებით სრიალი, მეფუტკრეობა. ხოლო ვარჯიში, ხატვა და მუსიკის მოსმენა არის არაერთხელ ნაცადი გზები შფოთვის შესამცირებლად და ემოციების დასარეგულირებლად. დააკვირდით, რა მუშაობს თქვენთვის.
გქონდეთ „დისტრესის“ გეგმა
ზოგჯერ შფოთვა შეიძლება ძალიან გაუარესდეს და სპირალურად განვითარდეს. კლინიკური ფსიქოლოგი დოქტორი ელენ ჰენდრიკსენი აღნიშნავს, რომ პანიკური შეტევები ყოველთვის მთავრდება. ის გვთავაზობს გქონდეთ ხელთ მედიკამენტები (თუ დანიშნული გაქვთ ასეთი მომენტებისთვის) ან თავის ცივ წყალში ჩაყოფას ან ყინულის პაკეტის თვალებზე დადებას, ყვინთვის რეფლექსის სტიმულირებისთვის. ესაა ევოლუციური რეაქცია, რომელიც აჩერებს ყველა არააუცილებელ ფუნქციას სხეულში – ძლიერი ემოციის ჩათვლით. ის რთავს პარასიმპათიკურ ნერვულ სისტემას და გამშვიდებთ. იმის მიუხედავად, თუ რომელი ინსტრუმენტები მუშაობს თქვენთვის ან რა გაქვთ დანიშნული, შეიძლება სასარგებლო იყოს მათი ხელთ ქონა და გეგმის ჩაწერა იმ შემთხვევისთვის, როდესაც თქვენი შფოთვა ესკალირდება.
რა თქმა უნდა, თუ გაშფოთებთ შფოთვის საკითხი, აუცილებლად უნდა გაიაროთ კონსულტაცია სამედიცინო პროფესიონალთან. თუმცა გასათვალისწინებელია – შფოთვა ნიშნავს, რომ თქვენ გადარდებთ რაღაც და გესმით, რომ ბევრი რამ გაურკვეველია. ეს ყოველთვის არ არის კომფორტული მდგომარეობა! მართალია, ზოგჯერ უბრალოდ იგნორირება არ არის პასუხი. მაგრამ ჩვენგან ბევრისთვის ჩვენს სამსახურებში, ჩვენ პასუხისმგებლები ვართ არა მხოლოდ საკუთარ თავზე, არამედ სხვებზე და ხშირად, სხვების წინაშეც. ამიტომ უნდა ვიპოვოთ გზა. გახსოვდეთ: არსებობს ინსტრუმენტები და ადამიანები, ვისზეც შეგვიძლია დაყრდნობა.
წყარო: HBR