კვლევები აჩვენებს, რომ კომპანიების წარუმატებლობა იშვიათად არის ერთი კონკრეტული მიზეზით გამოწვეული. ეს უფრო მრავალფეროვანი ეფექტების ერთობლიობაა, რომელიც თანდათანობით ანგრევს მანამდე წარმატებულ სტრატეგიას. თუმცა, არსებობს ერთი ფაქტორი, რომელსაც ხშირად საკმარის ყურადღებას არ აქცევენ – ეს არის კომპანიის მფლობელობის მოდელი.
საინტერესოა, რომ კომპანიის ქცევა მნიშვნელოვნად განსხვავდება იმის მიხედვით, თუ როგორია მისი მფლობელობის სტრუქტურა – არის ის საჯარო თუ კერძო, ეკუთვნის ოჯახს, თანამშრომლებს თუ საქველმოქმედო ორგანიზაციებს. ეს განსხვავება განსაკუთრებით თვალსაჩინო ხდება კრიზისულ პერიოდებში.
საჯარო კომპანიების დილემა
საჯარო კომპანიები ხშირად ხდებიან „პანიკის სინდრომის“ მსხვერპლნი. ისინი ზედმეტად მგრძნობიარედ რეაგირებენ ბაზრის ცვლილებებზე და ხშირად იღებენ ნაჩქარევ გადაწყვეტილებებს, რათა აქციონერების მოლოდინები დააკმაყოფილონ. მაგალითად, როდესაც მათი მოგებიანობა მცირდება, შეიძლება დაუფიქრებლად მოედონ ახალ სფეროებს ან გეოგრაფიულ არეალებს, რაც რესურსების არაეფექტურ ხარჯვას იწვევს.
კერძო კომპანიების გამოწვევები
მეორე მხრივ, კერძო კომპანიები ხშირად საპირისპირო პრობლემას აწყდებიან – პასიურობას. გარე ზეწოლის ნაკლებობის გამო, შეიძლება დააგვიანონ კიდეც საჭირო ცვლილებების განხორციელება და ზედმეტად მიეჯაჭვონ არსებულ სტატუს-კვოს.
წარმატების ფორმულა
კვლევები აჩვენებს, რომ ხანგრძლივად წარმატებული კომპანიები ოქროს შუალედის პოვნას ახერხებენ. მათ შეიმუშავეს მიდგომა, რომელსაც შეიძლება „ორმაგი ბალანსის სტრატეგია“ ვუწოდოთ. ისინი მოქმედებენ ამ მთავარი მიმართულებებით:
დივერსიფიკაციის ბალანსი: საინტერესო მაგალითია New Balance-ის ისტორია. კომპანიამ მოახერხა თანდათანობითი, გააზრებული გაფართოება სარბენი ფეხსაცმლიდან სხვა სპორტის სახეობებზე. როგორც კომპანიის ხელმძღვანელი კრის დევისი აღნიშნავს, მათ კალათბურთის მიმართულებით გაფართოებისთვის ცხრაწლიანი გეგმა შეიმუშავეს, რაც მკვეთრად განსხვავდება კონკურენტების სწრაფი, მოკლევადიან შედეგებზე ორიენტირებული სტრატეგიებისგან.
ინოვაციური ადაპტაცია: კოლუმბიური კომპანია Carvajal-ის მაგალითი გვიჩვენებს, როგორ შეიძლება კომპანიამ შეინარჩუნოს თავისი ღირებულებები და ამავდროულად მოახდინოს ბიზნესის სრული ტრანსფორმაცია. კომპანიამ შეძლო ტრადიციული ბეჭდვითი ბიზნესიდან IT და უძრავი ქონების სფეროებში გადასვლა ისე, რომ არ დაუკარგავს თავისი კორპორაციული იდენტობა.
ლიდერული მემკვიდრეობა: White Castle-ის გამოცდილება გვიჩვენებს ინოვაციურ მიდგომას ხელმძღვანელობის ცვლილებისადმი. მათ შექმნეს უნიკალური პროცესი, სადაც პოტენციური კანდიდატები თავად მონაწილეობდნენ მომავალი ლიდერის შერჩევის კრიტერიუმების შემუშავებაში.
გრძელვადიანი ხედვის მნიშვნელობა
McKinsey-ისა და FCLT-ის კვლევამ საინტერესო შედეგები აჩვენა – კომპანიები, რომლებიც გრძელვადიან პერსპექტივაზე არიან ორიენტირებულნი, 2001 წლიდან მოყოლებული სისტემატურად სჯობნიან კონკურენტებს ყველა მნიშვნელოვანი ფინანსური მაჩვენებლით. თუმცა, გრძელვადიანი წარმატებისთვის საჭიროა ინვესტორთა ისეთი ბაზის არსებობა, რომელიც მზადაა მოკლევადიან მოგებაზე უარი თქვას უფრო მდგრადი, გრძელვადიანი ღირებულების შესაქმნელად.
Best Buy-ის ტრანსფორმაცია
განსაკუთრებით საინტერესოა Best Buy-ის მაგალითი და მისი გენერალური დირექტორის, ჰუბერტ ჯოლის სტრატეგია. მან უარი თქვა იმ დროისთვის პოპულარულ მიდგომაზე – სრულად ონლაინ გაყიდვებზე გადასვლაზე. ამის ნაცვლად, კომპანიამ აქცენტი გააკეთა ფიზიკურ მაღაზიებში მომხმარებლის გამოცდილების გაუმჯობესებაზე და ელექტრონული კომერცია გამოიყენა დამატებით და არა მთავარ არხად. ეს გადაწყვეტილება დროთა განმავლობაში გამართლებული აღმოჩნდა.
ფინანსური სტრატეგიის მნიშვნელობა
კომპანიის გრძელვადიანი წარმატებისთვის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია გონივრული ფინანსური სტრატეგია. ამ მხრივ ყურადსაღებია Berkshire Hathaway-ის მიდგომა. უორენ ბაფეტის ცნობილი პრინციპი – „იყავი მიზანსწრაფული, როდესაც სხვები შეშინებულნი არიან“ – კარგად ასახავს კომპანიის სტრატეგიას. ისინი ინარჩუნებენ მნიშვნელოვან ნაღდ ფულს, რაც საშუალებას აძლევთ ბაზრის ვარდნის დროს შეიძინონ ღირებული აქტივები ხელსაყრელ ფასად.
წარმატებული კომპანიების გამოცდილება გვიჩვენებს, რომ გრძელვადიანი წარმატებისთვის საჭიროა დაბალანსებული მიდგომა მრავალი მიმართულებით. კომპანიებმა უნდა შეძლონ ტრადიციების შენარჩუნება ინოვაციებთან ერთად, გრძელვადიანი სტრატეგიის შეთავსება მოკლევადიან შედეგებთან, კონსერვატიული ფინანსური პოლიტიკის გამოყენება აგრესიულ ზრდასთან ერთად და შიდა ტალანტების განვითარება გარე ექსპერტიზის მოზიდვასთან ერთად.
მთავარია გვახსოვდეს, რომ ბიზნესში წარმატება არ არის მხოლოდ კარგი იდეების ან ინოვაციების საკითხი – ეს არის უნარი, შეინარჩუნო ბალანსი სხვადასხვა, ხშირად ურთიერთსაწინააღმდეგო ფაქტორებს შორის.
წყარო: HBR
