რა უნდა გააკეთოთ, თუ თქვენი უფროსის ქცევა ყველას განწყობას აფუჭებს და თქვენს კეთილდღეობაზე მოქმედებს? როდის უნდა განიხილოთ წასვლის შესაძლებლობა? და არის თუ არა რამე, რისი გაკეთებაც შეგიძლიათ მანამდე, რომ გაუმკლავდეთ იმ სტრესს, რომელსაც ტოქსიკური უფროსი იწვევს?
რამდენად დამაზიანებელი შეიძლება იყოს ტოქსიკური ხელმძღვანელი სამუშაო კულტურისთვის? ეს ნიშნები დაგეხმარებათ შეაფასოთ, არის თუ არა თქვენი უფროსი ტოქსიკური – და რა უნდა გააკეთოთ, თუ ამ შეუძლებლად რთულ სიტუაციაში აღმოჩნდით.
მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთი უფროსი შეიძლება იყოს გამაღიზიანებელი და უგულებელჰყოფდეს თქვენს შრომას, ეს არ ნიშნავს, რომ ისინი ტოქსიკურები არიან. მაშ, რას უნდა მიაქციოთ ყურადღება?
თვითშემეცნების ნაკლებობა
ტოქსიკურ ხელმძღვანელებს არ შეუძლიათ საკუთარი ემოციების ამოცნობა და კონტროლი. მათ ტენდენცია აქვთ იფიქრონ, რომ ყველაფერში მართლები არიან. ეს ხელს უშლის მათ გუნდებთან რეზონანსის შექმნაში და წარმოქმნის უკუკავშირის მიმართ წინააღმდეგობას.
აკლიათ ემპათია
ტოქსიკური ხელმძღვანელები არ ხარჯავენ დროს ან ენერგიას ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე, რომ გაიგონ, როგორ შეიძლება იმოქმედოს მათმა კომუნიკაციის სტილმა სხვებზე. მათ უჭირთ გუნდის წევრების გამოწვევების, პერსპექტივებისა და ემოციების გაგება, რაც თავის მხრივ დაბალ ნდობას იწვევს.
ისინი გადაჭარბებულად არიან მოტივირებულნი საკუთარი ინტერესებით
ტოქსიკური უფროსები ყველაფერს საკუთარ თავზე მიმართავენ და ცდილობენ სხვების შრომის დამსახურება მიითვისონ. ისინი უფრო მეტად მიდრეკილნი არიან სარისკო, ყურადღების მიმქცევი სტრატეგიული ნაბიჯებისკენ, ხშირად ორგანიზაციის გრძელვადიანი სტაბილურობის ხარჯზე.
ისინი ავლენენ არათანმიმდევრულ ქცევას
ტოქსიკური ხელმძღვანელები ავლენენ არაპროგნოზირებად ქცევას. ამიტომ, თანამშრომლებს შეიძლება გაუჭირდეთ იმის გარკვევა, რა მოეთხოვებათ მათგან დღიდან დღემდე. ისინი არ არიან ნათელნი კომუნიკაციაში და ხშირად ავლენენ ფავორიტიზმს ან დისკრიმინაციას.
ისინი ბოროტად იყენებენ ძალაუფლების დინამიკას
ტოქსიკური უფროსები იარაღად იყენებენ თავიანთ ავტორიტეტს, მოელიან, რომ თანამშრომლებმა მათი ინსტრუქციები მორჩილად და მათი ავტორიტეტის ან შესასრულებელი სამუშაოს ღირებულების კითხვის ნიშნის ქვეშ დაყენების გარეშე შეასრულონ.
ისინი მიკრომენეჯმენტს ეწევიან
ტოქსიკური უფროსები არ ენდობიან და არ აძლევენ უფლებამოსილებას თანამშრომლებს, ამის ნაცვლად, ისინი ეუბნებიან ხალხს, დეტალურად როგორ უნდა შესრულდეს სამუშაო ან მოითხოვენ იმეილებში ასლის მიღებას ან შეხვედრებზე მოწვევას. ისინი ცდილობენ გააკონტროლონ, როგორ ასრულებთ თქვენს სამუშაოს.
მათ აქვთ არაგონივრული მოლოდინები
ტოქსიკურმა უფროსებმა შეიძლება მოითხოვონ შედეგები ან დააწესონ ვადები, რომლებიც მიუღწეველია, ან მათი მოლოდინები არის ბუნდოვანი, რაც იწვევს გაურკვეველ და დამაბნეველ მიზნებს, გადაჭარბებულ სამუშაო დატვირთვას და გაურკვევლობას.
ისინი ამცირებენ და სულიერად თრგუნავენ კოლექტივს
ტოქსიკური მენეჯერები „ხუმრობენ“ სხვების ხარჯზე და ნეგატიურად ადამიანებზე მათ ზურგს უკან საუბრობენ. მათ იშვიათად აქვთ კარგი სათქმელი ადამიანებზე და ცდილობენ სხვებისგან მიიღონ დასტური, რომ მათი აზრი სწორია.
ცდილობენ სხვების დადანაშაულებას
როდესაც პრობლემები ან შეცდომები ჩნდება, ტოქსიკური უფროსები ცდილობენ ყველას დადანაშაულებას, გარდა საკუთარი თავისა. ისინი დიდ ძალისხმევას დახარჯავენ იმის ასახსნელად, თუ როგორ არიან სხვები პასუხისმგებელნი შეცდომებისგან გამოწვეულ შედეგებზე.
ზედმეტად თავდაჯერებულნი არიან საკუთარი ცოდნის მიმართ
ტოქსიკური ხელმძღვანელები გადაჭარბებით აფასებენ საკუთარ უნარებსა და ცოდნას, რაც მათ აფიქრებინებს, რომ თავიანთ სამსახურს უკეთ ასრულებენ, ვიდრე სინამდვილეში. ისინი მუდმივად ფიქრობენ, რომ აქვთ საჭირო ცოდნა და უარყოფენ თვითგანვითარების ნებისმიერ შეთავაზებას.
ამ თვისებებიდან ერთიც საკმარისია, რომ სამუშაო ადგილზე ტოქსიკურობა პრობლემად იქცეს და მათი გავლენა იგრძნობოდეს გუნდებსა და ორგანიზაციაში.
თუ ტოქსიკურ უფროსთან მუშაობთ, სავარაუდოდ კარგად იცით, თუ რამდენად დამაზიანებელი შეიძლება იყოს ეს.
შიშისა და შფოთვის გაძლიერება
შიშის გრძნობა გავრცელდება არა მხოლოდ თქვენს სამუშაო ადგილზე, არამედ სახლშიც. კვლევები აჩვენებს, რომ ყოველი ოთხი თანამშრომლიდან ერთს ეშინია დილით სამსახურში წასვლის. თქვენი უფროსის ტოქსიკურობამ შეიძლება ასევე გამოიწვიოს მუდმივი შფოთვა.
შერყეული ნდობა
ნდობა კრიტიკულად მნიშვნელოვანია თანამშრომელთა კეთილდღეობისთვის, თუმცა ტოქსიკური უფროსების ქცევა შეარყევს ნდობას, რომელიც მათ მიმართ გაქვთ.
დაბალი მორალი
როდესაც მორალი და თავდაჯერებულობა დაბალია, ამას შეუძლია ძირი გამოუთხაროს თქვენს თვითშეფასებას, გამოიწვიოს თქვენი შესრულების გაუარესება და უარყოფითი გავლენა იქონიოს ფართო გუნდის დინამიკაზეც.
თანამშრომელთა გადინების ზრდა
ტოქსიკური უფროსი არა მხოლოდ თქვენს თავდაჯერებულობაზე იმოქმედებს, არამედ შეამცირებს სამსახურით თქვენს კმაყოფილებას და სხვა სამსახურის ძებნის სურვილს გაგიმძაფრებთ.
დაავადებების გაზრდილი რისკი
მრავალმა კვლევამ აჩვენა კავშირი ტოქსიკურ უფროსებსა და სერიოზულ ჯანმრთელობის პრობლემებს შორის, როგორიცაა დეპრესია, მაღალი წნევა, პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა, შფოთვა და ნაადრევი დაბერებაც კი.
გადაწვა
ტოქსიკურ მენეჯერებს სამუშაო-პირადი ცხოვრების ბალანსთან დაკავშირებითაც შეუძლიათ პრობლემის შექმნა. ისინი არ აღიარებენ და არ აფასებენ თქვენს ძალისხმევას ან მიღწევებს, და როგორც წესი, არ გაძლევენ ადეკვატურ მხარდაჭერას. ყოველივე ამან შეიძლება გადაწვამდე მიგიყვანოთ.
გამოსავალი
პირველ რიგში, იცოდეთ, რომ თქვენი საწყისი წერტილი უნდა იყოს საკუთარ თავზე ზრუნვა. გაარჩიეთ, რომელი ემოციები გეკუთვნით თქვენ და რომელი – სხვებს. თუ ემპათი ხართ და გაქვთ უნარი აღიქივათ სხვების ემოციები, შეიძლება აღმოაჩინოთ, რომ იზიარებთ მათ ემოციურ ტვირთს, სტრესს ან აღშფოთებას ტოქსიკური უფროსის გამო. ეს გავლენას ახდენს თქვენს ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, როცა უკვე გაქვთ საკუთარი ემოციები დასამუშავებელი.
დღიურის წერა ასევე ეფექტური მეთოდია ემოციების სამართავად. ექსპრესიულმა წერამ შეიძლება შეამციროს სტრესი და შფოთვა, და მოგვანიჭოს მეტი ფოკუსი და სიცხადე. გამოყავით რამდენიმე წუთი ყოველდღე, რომ თავისუფლად წეროთ თქვენს ემოციებსა და გამოცდილებებზე სამსახურში.
მაინდფულნესი ასევე შეიძლება დაგეხმაროთ და შეიძლება მრავალი გზით იყოს პრაქტიკაში გატარებული, მათ შორის ისეთი ტექნიკების გამოყენებით, როგორიცაა მედიტაცია ან ღრმა სუნთქვითი ვარჯიშები, რომ დარჩეთ დამიწებული და მართოთ სტრესი.
ეძებეთ კონსტრუქციული დიალოგი
თუ გრძნობთ, რომ შეგიძლიათ თქვენს უფროსთან საუბარი, სცადეთ მშვიდი, პროფესიული საუბრის წარმართვა იმის შესახებ, თუ როგორ გაგრძნობინებთ მათი ქცევა. მოიყვანეთ კონკრეტული მაგალითები, დაუკავშირეთ ისინი თქვენს გრძნობებს და ისაუბრეთ იმაზე, თუ როგორ შეუშალა ხელი ამან თქვენ მიერ მოთხოვნილი სამუშაოს შესრულებას. ნუ იქნებით ბრალმდებელი და ნუ მიაწერთ ბრალს. უბრალოდ და მშვიდად განაცხადეთ, როგორ გაგრძნობინათ მათმა ქმედებებმა. მნიშვნელოვანია შეინარჩუნოთ კონტროლი თქვენს გრძნობებზე.
თუ ვერ პოულობთ გზას თქვენს უფროსთან სასაუბროდ ან გჭირდებათ რჩევა, ესაუბრეთ სანდო კოლეგას. შეიძლება აღმოაჩინოთ, რომ სხვა თანამშრომლებიც იგივე სტრესის ქვეშ იმყოფებიან. მენტორთან ან სხვა უფროს ხელმძღვანელთან საუბარმაც შეიძლება დაგეხმაროთ განსხვავებული პერსპექტივის მიღებაში.
არავინ უნდა მუშაობდეს მათთან, ვინც არ სცემს პატივს, ამცირებს, ან ჯოჯოხეთად უქცევს სამუშაო ცხოვრებას. მიუხედავად იმისა, რომ შეგიძლიათ გააკეთოთ ყველაფერი, რაც შეგიძლიათ მაღალი სამუშაო სტანდარტების შესანარჩუნებლად, რომ დაიცვათ თავი დაუსაბუთებელი კრიტიკისგან, ტოქსიკურმა უფროსმა მაინც შეიძლება იპოვოს გზები თქვენს დასამცირებლად. თუ უფროსის ტოქსიკური ქცევა აუტანელი გახდა და ყველაფერი სხვა მარცხს განიცდის, აქტიურად ეძებეთ სხვა შესაძლებლობები.
ტოქსიკურ უფროსთან მუშაობა შეიძლება დამანგრეველი იყოს და შეიძლება ჰქონდეს ხანგრძლივი გავლენა თქვენს ფსიქიკურ და ფიზიკურ ჯანმრთელობაზე. არავინ უნდა იტანჯებოდეს ტოქსიკური უფროსის ხელში.
წყარო: HBR
