ზღაპრები მხოლოდ ბავშვებისთვის რომ არ არის განკუთვნილი, უკვე ყველა ვთანხმდებით — ისინი ზრდასრულებსაც ძალიან ბევრს გვასწავლის და გვაფიქრებს სხვადასხვა თემაზე. როგორი გასაკვირიც უნდა იყოს, თანამედროვე მარკეტერებსაც არაერთი გაკვეთილის მიღება შეუძლიათ ამ ჯადოსნური ამბებისგან, ვინაიდან როგორც ამერიკელი მწერალი სეთ გოდინი ამბობს, „მარკეტინგი არა უშუალოდ პროდუქტებს, არამედ შენ მიერ მოთხრობილ ისტორიებს ეხება“.
არ აქვს მნიშვნელობა რას აკეთებთ ან რამდენად დიდია თქვენი ბიზნესი, ნებისმიერ შემთხვევაში მოსაყოლი გაქვთ რაღაც.
დასაწყებად, უნდა განსაზღვროთ ისტორიის ტიპი, რომლის მოყოლაც გსურთ და ინგრედიენტები, რომლებიც ამ ისტორიის ნაწილია. რას მოიცავს? რა არის მნიშვნელოვანი? ზღაპრის პირველი გაკვეთილი სწორედ აქ იკვეთება — სიუჟეტი მარტივი და ადვილად გასაგებია ბავშვებისთვის. გზავნილების სიმარტივის შენარჩუნებით კი, მეტ ადამიანს მიაწვდენთ ხმას. აუდიტორიას სირთულე არ სჭირდება, რადგან ისედაც გადატვირთული გვაქვს გონება უამრავი საზრუნავით… შესაბამისად, მარტივად ვიღებთ იმას, რაც ჩვენი მხირდან ზედმეტ ძალისხმევას არ მოითხოვს — თუნდაც, ფიქრისა და დაკვირვების მხრივ.
ზღაპრის პერსონაჟები მარკეტინგულ რეალობაში
პროტაგონისტი: ბრენდი
წარმოიდგინეთ დისნეის პრინცესები, რომლებსაც მკაფიოდ განსაზღვრული ესთეტიკა აქვთ (ფერები, ჩაცმულობის სტილი, ნიჭი, შესაძლებლობები და ა. შ.). თითოეული მათგანის იდენტობა ისეა შემუშავებული, რომ მათი ამოცნობა ნებისმიერ სივრცეში შეძლონ ბავშვებმა. ასევე უნდა იყოს ბრენდის შემთხვევაშიც — შესაბამისი კონტენტი მომხმარებლებს ეხმარება, კონკრეტული კომპანია ყოველთვის ამოიცნონ.
ყველასათვის ცნობილი ხალხური ზღაპარი „კონკია“ გავიხსენოთ, რომელიც ბევრი სხვადასხვაგვარი ვერსიით გვხვდება. ის იდეალური მაგალითია ძლიერი ბრენდინგისთვის — მიუხედავად იმისა, რომ ამა თუ იმ მონათხრობში სიუჟეტის მნიშვნელოვანი ნაწილები იცვლება, ძირითადი ფუნდამენტი მაინც რჩება და ხალხსაც არ უჭირს ამ საფუძვლის ამოცნობა. ასე უნდა იყოს კომპანიის შემთხვევაშიც, ყველა სივრცეში, სახეცვლილი ფორმებითაც უნდა იცნობოდეს იდენტობა.
გმირი: მომხმარებელი
მომხმარებლები უნდა გრძნობდნენ, რომ თქვენს საქმიანობაში დიდ როლს ასრულებენ და საჭიროების შემთხვევაში, დახმარებაც შეუძლიათ. რეალურად, მათ იმის ძალა აქვთ, რომ რთული სიტუაციებისგან გიხსნან, როგორც ზღაპრებში შეებრძოლებიან ხოლმე ცხრათავიან გველეშაპს მშვენიერი პრინცესას დასახმარებლად.
მსგავს შემთხვევაზე ყოველთვის „რწყილი და ჭიანჭველა“ მახსენდება: „ხიფათიანი თავგადასავალი გადაგვხდა. გადავწყვიტე, ჭიანჭველა გადამერჩინა, მაგრამ მივხვდი, რომ ვერაფერს გავაწყობდი, თუკი მსუნაგი ღორი, ხელგაშლილი მუხა, მჩხავანა ყვავი, ბრაზიანი კრუხი, დიდი ორმო, ცელქი თაგვი, მოდარაჯე კატა და ზმუილა ძროხა არ დამეხმარებოდნენ“. ეს ნათელი მაგალითია იმისა, თუ რამდენად მჭიდრო კავშირს ამყარებს ბრენდი ერთგულ მომხმარებლებთან — თუ მათ სათანადო ნდობას გამოუცხადებთ და კარგ ურთიერთობას შეინარჩუნებთ, ყველაფერს გააკეთებენ იმისთვის, რომ „გასაჭირიდან დაგიხსნან“.
ბოროტმოქმედი: საფრთხეები თქვენი ბრენდისთვის
ბრენდები ყოველთვის საფრთხის ქვეშ არიან — ცუდი მიმოხილვები, ეკონომიკური ვარდნა, საჭიროების გაუფასურება და ა. შ. თუმცა ძალიან ბევრი ისტორია არსებობს იმის შესახებ, თუ როგორ ამარცხებენ გმირები ბოროტმოქმედებს.
ამ ჭრილშიც სწორედ მყარი კავშირები ეხმარება ბრენდს, რათა ნებისმიერ რთულ სიტუაციას სრული მზაობით დახვდეს. თუმცა აქ თავად კომპანიის წარმომდგენლებსაც შეუძლიათ მარკეტინგული ხრიკების მოფიქრება. გადატანითი მნიშვნელობით „ნაცარქექია“ გავიხსენოთ: „ერთხელაც ცხრათავიან დევს გადავეყარე და ოინი მოვუწყე, თუ გინდა გაიგო როგორ შევებრძოლე ტანად ერთი ციცქნა ღონიერ დევს, როგორ გამოვადინე რიყის ქვას წურწურით წვენი, როგორ გადავცურე უშველებელი მდინარე თითის დაუსველებლად და რა ბედი ეწია დევს, გადაშალე წიგნი, წაიკითხე ჩემი ზღაპრული თავგადასავალი და მუდამ გახსოვდეს: „ხერხი სჯობია ღონესა, თუ კაცი მოიგონებსა“.
ცხადია, აქ „შებრძოლების“ ყველაზე ჰუმანურ გამოხატულებებს ვგულისხმობთ, როგორც სირთულეებთან დაპირისპირების ხერხებს.
საავტორო უფლებები, ანუ „სიზმარას“ გასაჭირი
„ერთი ობოლი ბიჭი ვარ, ყოველ ღამე ფერად სიზმრებს ვხედავ და ამიტომაც სიზმარა დამარქვეს. ერთხელაც დიდებული სიზმარი მესიზმრა, ვისაც ვუამბე, ყველას მოუნდა დაჰპატრონებოდა, მე კი არადა არ ვთმობდი. განრისხებულმა ხელმწიფემ, ვაითუ სხვას უბოძოს თავისი სიზმარიო, დამატყვევა, მაგრამ მართალ კაცს ღმერთი არ გაწირავს და მეც ამიხდა ჩემი სიზმარი“.
ალბათ, გადატანითი მნიშვნელობით თუ დავაკავშირებთ მარკეტინგთან, მსგავსი პრობლემა არა მხოლოდ ცალკეულ ინდივიდებს, არამედ დიდ კორპორაციებსაც შეჰქმნიათ. იდეების მითვისება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა და, შესაბამისად, მასთან დაკავშირებული შიში ან ფორიაქიც ნაცნობია. „სიზმარა“ კი ნათელი მაგალითია იმისა, თუ როგორ არ უნდა დავთმოთ ჩვენი პირადი მისწრაფებები, იდეები — თუნდაც ბევრს გაუჩნდეს მათი „წართმევის“ სურვილი.
„ალბათ, შენც ხშირად ხედავ ფერად-ფერად სიზმრებს და თუკი ერთხელაც ყველაზე დიდებული და მშვენიერი გესიზმრა, გახსოვდეს, არავის აჩუქო, ვინც არ უნდა გთხოვოს“ — წიგნის ანოტაციიდან ეს ფრაზაც სიმბოლურად ერგება მარკეტინგის სფეროს. ის კრეატიული ინდუსტრიის წარმომადგენლებს შთააგონებს, რომ თუ რაღაც საინტერესოს მოიფიქრებენ, თავადვე შეინარჩუნონ, ბოლომდე განახორციელონ და „სხვას არ დაუთმონ“.
ერთგულება ბრენდსა და მომხმარებლებს შორის
„პატარა უფლისწულის“ ერთი ფრაზაც ძალიან ბევრს გვეუბნება ბრენდსა და საზოგადოებას შორის ჩამოყალიბებულ კავშირებზე — კერძოდ, ერთგულებაზე, რომელსაც დადებითი ურთიერთობები უზრუნველყოფს. „მაგრამ თუ მომათვინიერებ, მაშინ დაგვჭირდება ერთმანეთი. ჩემთვის შენ იქნები უნიკალური მთელ მსოფლიოში. შენთვის მე ვიქნები უნიკალური მთელ მსოფლიოში…“
მსგავსი მიდგომა მუშაობს მარკეტინგშიც. პირველ რიგში, ბრენდის წარმომადგენლებმა ბაზარი და სამიზნე აუდიტორია უნდა შეისწავლონ, რომლისკენაც ძირითად კომუნიკაციას მიმართავენ. საბოლოოდ კი, ერთგვარ შინაგან, სიტყვით გამოუთქმელ მოცემულობად იქცევა — თუ კომპანია სათანადოდ იზრუნებს თავის სამიზნე აუდიტორიაზე და ყურადღებას არ მოადუნებს, მომხმარებლებიც შესაბამისად უერთგულებენ.
რუბრიკის წარმდგენია გამომცემლობა ინტელექტი
#ვისაუბროთწიგნებზე
ავტორი: ქეთია ბელქანია