საიდუმლოს არ წარმოადგენს, რომ მენეჯერები და თანამშრომლები საკმაოდ დიდი ხანია განიცდიან გადაწვას. არსებობს მრავალი ფაქტორი, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ეს, მათ შორისაა ინდივიდუალური, ორგანიზაციული, ინდუსტრიული და სოციალური მიზეზები. როგორც წესი, არ არის რაიმე ცალკეული წინაპირობა, მაგრამ არის ხოლმე რამდენიმე ფაქტორი, რომლებიც, დროთა განმავლობაში, ყურადღების მიღმა დატოვების გამო, საბოლოო ჯამში, იწვევს გადატვირთვას. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია აღწერს გადაწვის სამ ძირითად განზომილებას: დაღლილობის მძაფრი განცდა, პირადი არაეფექტურობის შეგრძნება და გაზრდილი გონებრივი დისტანცია სამუშაოდან.
ქრონიკული დაღლილობა
ეს მეტია, ვიდრე დაღლილობა კვირის ან თუნდაც დატვირთული სეზონის ბოლოს. ეს არის სრული დაღლილობის განცდა, რომელიც გამოწვეულია ზედმეტად ხანგრძლივი სტრესით გრძელვადიანი პერიოდის განმავლობაში, ადეკვატური ან რეგულარული აღდგენის გარეშე. თუ მუდმივად დაღლილად გრძნობთ თავს, ჰკითხეთ საკუთარ თავს:
* რა არის ჩემთვის ყველაზე დამღლელი ან სტრესული?
* რა მიშლის ხელს დასვენებაში?
* რა მაძლევს ენერგიას, რაც მაკლია საქმიანობაში ან ცხოვრებაში?
ენერგიის კარგვა, რაც მოჰყვება გადაწვას, შეიძლება იყოს მრავალი ფაქტორის შედეგი. შესაძლოა ეს იყოს მოლოდინი თქვენი მენეჯერისგან – ან თუნდაც დამკვეთისგან. შესაძლოა, მიზეზი იყოს პერფექციონიზმი, დახმარების თხოვნისთვის თავის არიდება ან არაგონივრული მოთხოვნების უკან დახევის შეუძლებლობა გიბიძგებთ იმაზე მეტი მუშაობისკენ, ვიდრე საჭიროა.
პიროვნული არაეფექტურობა
წარმოიდგინეთ, რომ სიზიფესავით ხართ – სამსახურში ყოველდღე ერთსა და იმავე ლოდს აგორებთ მთაზე და შემდეგ ის მაინც უკან ბრუნდება. იმის გასაგებად, თუ რა გიშლით ხელს ეფექტურობაში, ჰკითხეთ საკუთარ თავს:
* რა როლში ვგრძნობ თავს ყველაზე არაეფექტურად?
* რა არის ჩემთვის ყველაზე იმედგაცრუებული ან ჩემი გზა?
* რა მოითხოვს იმაზე მეტ ენერგიას, ვიდრე საჭიროა?
არაეფექტურობის განცდა შეიძლება იყოს გადაჭარბებული ბიუროკრატიის შედეგი, რომელიც ანელებს საქმეს. ანალოგიურად, ზოგიერთი გუნდი ან ორგანიზაცია შეიძლება იყოს ზედმეტად კონსენსუსზე ორიენტირებული, რის შედეგადაც მიიღება გადაწყვეტილებები. პროცესი კი უსასრულოდ გაჭიანურდება იმის გამო, რომ ყველას თანხმობას ელიან, რაც არაა აუცილებელი.
გაზრდილი ემოციური დისტანცირება
გადაწვის კიდევ ერთი დამახასიათებელი ნიშანია დისტანცირება. ის ასევე ხასიათდება ცინიზმით ან ნეგატიური განცდებით სამსახურის მიმართ. მიუხედავად იმისა, რომ სამსახურიდან გარკვეული გონებრივი დისტანცირება შეიძლება ჯანსაღი იყოს, მაგალითად, სამუშაოს აღქმა შორი პერსპექტივით, ამ ტიპის გონებრივი დისტანცირება თქვენი სამუშაოსგან უფრო მძაფრად გამოხატულია და შეიძლება გამოვლინდეს ანტიპათიით, ბრაზით ან თუნდაც ზიზღით. ეს კი რადიკალურად განსხვავდება იმისგან, რაც ყველა დამსაქმებელსა და თანამშრომელს სურს – ჩართულობის გრძნობა, კმაყოფილება ან თუნდაც სიამაყე, რომელსაც გამოხატავთ თქვენი საქმის მიმართ.
თუ აღმოაჩენთ, რომ განიცდით ამ ტიპის ფსიქიკურ გაქცევას თქვენი სამუშაოდან, ჰკითხეთ საკუთარ თავს:
* რა მაიძულებს ვიყო უარყოფითად განწყობილი?
* რა მსიამოვნებდა ადრე ჩემს საქმეში, რასაც აღარ ვაკეთებ?
* როდის ან როგორ მოხდა ეს ცვლილება და რამ განაპირობა ის?
შეიძლება უფრო რთული იყოს ამ კითხვებზე პასუხების პოვნა ან ფორმულირება. სავარაუდოდ, საჭირო იქნება უფრო ღრმა განხილვა, რათა გაიაზროთ, რა იწვევს ამ გონებრივ დისტანცირებას საქმიდან.
წყარო: HBR