ბაქტერიების „კომუნიკაციის საიდუმლო“ – მეცნიერების ეს აღმოჩენა ახალ ერას დაუდებს სათავეს მიკრობიოლოგიაში. ბოსტონის ბავშვთა საავადმყოფოს მეცნიერთა გუნდმა რევოლუციური კვლევა ჩაატარა, რომელმაც ბაქტერიების შესწავლის სრულიად ახალი მეთოდი შემოგვთავაზა. კვლევის შედეგები ჟურნალ Science-ში გამოქვეყნდა და უკვე დიდი ინტერესი გამოიწვია სამეცნიერო წრეებში.
როგორც ცნობილია, ბაქტერიები ჩვენი ორგანიზმის განუყოფელი ნაწილია. ზოგი მათგანი სასარგებლოა, ზოგი კი დაავადებებს იწვევს. თუმცა, დღემდე მეცნიერებისთვის გამოცანად რჩებოდა, როგორ ახერხებენ ისინი თავიანთი აქტივობების კოორდინირებას.
ჯეფრი მოფიტის ხელმძღვანელობით, მკვლევართა გუნდმა შეიმუშავა ინოვაციური მეთოდი სახელწოდებით MERFISH, რომელიც საშუალებას იძლევა ერთდროულად ათასობით ბაქტერიის გენეტიკური აქტივობა შევისწავლოთ.
„პირველი მცდელობები სრული კატასტროფა იყო, ვერაფერს ვხედავდით“, – იხსენებს მოფიტი. მაგრამ MIT-ის მეცნიერების მიერ შემუშავებული სპეციალური ჰიდროგელის გამოყენებით, მათ შეძლეს ბაქტერიების გენეტიკური მასალის 1000-ჯერ გადიდება, რამაც დეტალური კვლევის საშუალება მისცათ.
კვლევის ერთ-ერთი მთავარი აღმოჩენა ეხება E.coli ბაქტერიის ქცევას საკვების ნაკლებობის დროს. როგორც აღმოჩნდა, როდესაც ბაქტერიას გლუკოზა აკლდება, ის იწყებს ალტერნატიული საკვები წყაროების ძიებას მკაცრად განსაზღვრული თანმიმდევრობით.
განსაკუთრებით საინტერესოა აღმოჩენა იმის შესახებ, რომ ერთი და იგივე ბაქტერია სხვადასხვა გარემოში სრულიად განსხვავებულად იქცევა. „ათი მიკრონის დაშორებით, ბაქტერიები შეიძლება სრულიად განსხვავებულ აქტივობებს ახორციელებდნენ”, – აღნიშნავს მოფიტი.
ახალი მეთოდი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია იმ ბაქტერიების შესასწავლად, რომელთა ლაბორატორიულ პირობებში გამოყვანა რთულია. მეცნიერებს უკვე შეუძლიათ მათზე დაკვირვება ბუნებრივ გარემოში, რაც უფრო ზუსტ შედეგებს იძლევა.
კვლევის შედეგები ახალ პერსპექტივებს ხსნის ანტიბიოტიკების რეზისტენტობის, ბიოფილმების ფორმირებისა და პათოგენური ბაქტერიების ქცევის უკეთ შესასწავლად. ეს კი, თავის მხრივ, ახალი თერაპიული მიდგომების განვითარების საშუალებას მისცემს მეცნიერებს.
წყარო: scitechdaily