სატურნის მთვარე ენცელადუსი მზის სისტემის ერთ-ერთი ის ადგილია, სადაც სიცოცხლე ხარობს — კერძოდ, აქ მარილიანი ოკეანეა, სადაც შიდა გათბობა, თეორიულად, უცხო საზღვაო ეკოსისტემისთვის მისაღებ ტემპერატურას ინარჩუნებს.
თუმცა ამ ცხოვრების აღმოჩენა არც ისე ადვილია. მთვარე გარშემორტყმულია ყინულოვანი გარსით, რომლის სისქეც, მის უწვრილეს წერტილში, სავარაუდოდ 5 კილომეტრია. ხოლო მის ქვემოთ ოკეანე 10 კილომეტრის სიღრმეზეა. ახალი კვლევის თანახმად, შესაძლოა, ყინულოვან მთვარეზე სიცოცხლის აღმოჩენა მარილიანი წყლის „ამონაფრქვევში“ მოახერხონ. „ცხადია, ენცელადუსზე რობოტის გაგზავნა, ყინულის ნაპრალების გამოსაკვლევად და ოკეანის ფსკერზე დასაშვებად, ადვილი არ იქნება“, — ამბობს არიზონას უნივერსიტეტის ევოლუციური ბიოლოგი, რეგის ფერერი.
ენცელადუსი ძალიან განსხვავდება დედამიწისგან — რა თქმა უნდა, ის ძროხებით და პეპლებით არაა სავსე, მაგრამ აქ სხვა ტიპის ეკოსისტემა უნდა არსებობდეს. სიცოცხლე, რომელიც ოკეანის ფსკერზე, არსებული ნაპრალების ირგვლივ ვითარდება, დამოკიდებულია არა ფოტოსინთეზზე, არამედ ქიმიური რეაქციების ენერგიის გამოყენებაზე. ამასთან, ენცელადუსი სატურნის ორბიტაზე ყოველ 32,9 საათში ერთხელ მოძრაობს, რაც საკმარის სითბოს წარმოქმნის, რათა წყალი ყველაზე ახლოს იყოს ბირთვის სითხესთან.
ეს მხოლოდ თეორია არ არის: სამხრეთ პოლუსზე, სადაც ყინულოვანი გარსი ყველაზე თხელია, ასობით კილომეტრის სიმაღლის წყლის გიგანტური სვეტები ჩანდა, რომლებიც ყინულის ქვემოდან ამოიფრქვევა. როდესაც ენცელადუსზე ათ წელზე მეტი ხნის წინ Saturn Cassini-ის ზონდი გაეშვა, მან რამდენიმე მოლეკულა აღმოაჩინა — მათ შორის მოლეკულების მაღალი კონცენტრაცია, რომლებიც დაკავშირებულია დედამიწის ჰიდროთერმულ ხვრელებთან: მეთანი და უფრო მცირე რაოდენობით დიჰიდროგენი და ნახშირორჟანგი.
„გაგვიკვირდა, როცა აღმოვაჩინეთ, რომ უჯრედების ჰიპოთეტური რაოდენობა ენცელადუსის გლობალურ ოკეანეში მხოლოდ ერთი ვეშაპის ბიომასის ტოლი იქნებოდა. შესაძლოა, ენცელადუსის ბიოსფერო ძალიან მწირი იყოს“, — ამბობს ევოლუციური ბიოლოგი ანტონინ აფჰოლდერი.
და იმის გათვალისწინებით, რომ მეცნიერთა გათვლებით, ენცელადუსზე ნებისმიერი სიცოცხლე ძალზე იშვიათია, ჯერ კიდევ დიდი შანსი არსებობს, რომ საკმარის ორგანულ მოლეკულებს ვერასდროს იპოვიან… „იმის ნაცვლად, რომ ვფოკუსირდეთ, რამდენად საკმარისია სიცოცხლის არსებობის დამტკიცება, ჩვენ ვსვამთ კითხვას: ორგანული მასალის რა მაქსიმალური რაოდენობა გვჭირდება სიცოცხლის არსებობის დასადასტურებლად?“
