კრიპტოვალუტების სწრაფად განვითარებადი სამყარო იზიდავს არა მხოლოდ ინვესტორებს, არამედ თაღლითებსაც. ასე რომ, კრიპტოსფერო არა მხოლოდ იძლევა ფულის გამომუშავების უამრავ შესაძლებლობებს, არამედ შეიცავს საკმაოდ საშიშ საფრთხეებსაც. თუმცა, კრიმინალები იყენებენ სხვადასხვა მეთოდებს ხალხის მოსატყუებლად და მათი ქონების მოსაპარად. თქვენი ფულის ან ანგარიშის დაკარგვის თავიდან ასაცილებლად, მნიშვნელოვანია იყოთ ინფორმირებული თაღლითობის უახლესი ტენდენციების შესახებ და იცოდეთ როგორ დაიცვათ თავი მათგან. ჩვენ ვსაუბრობთ თაღლითობის ყველაზე გავრცელებულ ტიპებზე, რომლებიც გავლენას ახდენენ კრიპტო ინვესტორებზე სხვადასხვა ქვეყანაში. იმის გაგება, თუ როგორ მუშაობენ ამ ტიპის თაღლითები და რა ნიშნები უნდა მოძებნონ მათ დასანახად, მომხმარებლებს დაეხმარება გააძლიერონ თავიანთი დაცვა ამ თავდამსხმელებისგან.
თაღლითობა ანგარიშების გაყიდვებით
თაღლითები ხშირად არწმუნებენ მომხმარებლებს, რომ მიაწოდონ თავიანთი ანგარიშის ინფორმაცია და ამისთვის დიდ ფულს ჰპირდებიან. სანაცვლოდ, ისინი იღებენ წვდომას კრიპტო ბირჟებზე და მათთან დაკავშირებულ საბანკო ანგარიშებზე. თაღლითები შემდეგ წარმოადგენენ თავს როგორც გამყიდველები, რომლებიც გვთავაზობენ არარსებულ პროდუქტებს ან მომსახურებას. ისინი იღებენ გადახდებს მათზე გადარიცხულ ანგარიშებთან დაკავშირებულ საბანკო ანგარიშებზე და იყენებენ ამ თანხებს იმავე ბირჟაზე კრიპტოვალუტის შესაძენად. როდესაც დაზარალებულები ხვდებიან, რომ მოტყუებულნი არიან, არასოდეს მიუღიათ რაიმე საქონელი და აცნობებენ თაღლითობის შესახებ, ამ ანგარიშთან დაკავშირებული საბანკო ანგარიში იყინება. ანგარიშის და ანგარიშის მფლობელისთვის ეს შეიძლება იყოს კრიტიკული, რადგან შესაძლოა მის წინააღმდეგ თაღლითობის საქმე აღიძრას. სამართლებრივის გარდა, იქნება ფინანსური შედეგებიც – დაიკარგება აქტივები.
როგორ დავიცვათ თავი? მნიშვნელოვანია გახსოვდეთ, რომ თქვენ არ უნდა გააზიაროთ ინფორმაცია კრიპტო ბირჟებსა თუ საბანკო ანგარიშების შესახებ. თავის დასაცავად, თქვენ უნდა გაზარდოთ ცოდნა საბანკო ანგარიშებისა და კრიპტოგაცვლის ანგარიშების გამოყენების წესების შესახებ, აკონტროლოთ თქვენი ანგარიშები საეჭვო ტრანზაქციებზე, რეგულარულად შეცვალოთ პაროლები და გამოიყენოთ ორფაქტორიანი ავთენტიფიკაცია. თუ არსებობს ანგარიშის დარღვევის ნიშნები, დაუყოვნებლივ უნდა დაუკავშირდეთ თქვენს ბანკს და კრიპტო ბირჟას, ასევე დაუკავშირდით მომხმარებელთა მხარდაჭერის სერვისს.
SMS თაღლითობა
ამ ტიპის თაღლითობა გულისხმობს ყალბი SMS შეტყობინების გაგზავნას, რათა მსხვერპლს მოატყუოს, რომ მან მიიღო ფული იმ ტრანზაქციისთვის, რომლის შესრულებაშიც ცდილობს მომხმარებლის დარწმუნებას. თაღლითებს შეუძლიათ აჩვენონ, რომ შეტყობინება არის ნამდვილი შეტყობინება ბანკის ან ციფრული საფულის აპიდან. ამან შეიძლება მომხმარებლები მოატყუოს და იფიქრონ, რომ მათ რეალურად მიიღეს ფული მათ საბანკო ანგარიშზე, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს შეკვეთების გაუქმება.
როგორ დავიცვათ თავი? ყოველთვის შეამოწმეთ გადახდის დადასტურება თქვენი ბანკიდან ან ელექტრონული საფულედან ნებისმიერი ტრანზაქციის განხორციელებამდე – სასურველია ორჯერ. ასევე ფრთხილად იყავით, რომ გადაამოწმოთ თქვენი გადახდის ინფორმაცია პირდაპირ თქვენს ბანკთან ან ელექტრონულ საფულესთან და არა მხოლოდ SMS შეტყობინებაში.
ელექტრონული ფოსტით თაღლითობა
ამ სქემით, თაღლითები იყენებენ სოციალურ ინჟინერიას, რათა მოატყუონ მომხმარებლები და სჯერათ, რომ მათი რეალური ფული არის კრიპტო ბირჟის ესქრო ანგარიშზე. ისინი აგზავნიან ყალბ წერილებს, რომლებიც ჰგავს ოფიციალურ შეტყობინებებს და აცხადებენ, რომ ფული უკვე ელოდება ესქროს სამსახურში. თაღლითები ასევე შეიძლება დაემუქრონ ანგარიშების დაბლოკვით, თუ მომხმარებლები არ გადარიცხავენ მათ ციფრულ ვალუტას. თაღლითების მიზანია ციფრული ვალუტების მოპოვება, სანამ მომხმარებლები გააცნობიერებენ, რომ მათ ანგარიშებზე რეალური ფული არ არის.
როგორ დავიცვათ თავი? უპირველეს ყოვლისა, თქვენ უნდა გაარკვიოთ, ინახავს თუ არა ფულს სერვისი, რომელსაც იყენებთ ესქროუ ანგარიშებში. მაგალითად, Binance P2P არ იძლევა ასეთ ვარიანტს. ელ.ფოსტის მისამართების და სხვა რწმუნებათა სერთიფიკატების გადასამოწმებლად შეგიძლიათ გამოიყენოთ სპეციალური სერვისები – ისინი არაერთ ციფრულ კრიპტო პლატფორმას აქვს. ასევე რეკომენდირებულია რეგულარულად შეამოწმოთ თქვენი საბანკო ანგარიში ან საფულე მომლოდინე ტრანზაქციებზე სრული გადახდისთვის.
ტელეგრამის თაღლითობა
ეს მესინჯერი დიდი პოპულარობით სარგებლობს კრიპტო-ინვესტორებში, რის გამოც არის არაერთი თაღლითი, რომლებიც ცდილობენ გამოიყენონ მისი ინსტრუმენტები მომხმარებლების მოსატყუებლად. არსებობს რამდენიმე საერთო ნიმუში, რომელთა შესახებაც უნდა იცოდეთ.
სქემა 1. კრიმინალი განასახიერებს კრიპტო ბირჟის წარმომადგენელს. მაგალითად, მათ შეუძლიათ თავი მოაჩვენონ ფინანსურ მრჩევლებად და შემოგთავაზონ ფულის გამომუშავებაში მონაწილეობა ყალბი ორგანიზატორის თაღლითურ airdrop-ში. ზოგიერთ შემთხვევაში, ციფრული კრიპტო პლატფორმის თანამშრომლებად წარმოჩენით, თავდამსხმელები აცნობებენ მომხმარებელს, რომ მას სჭირდება გადასახადის გადახდა და მიაწოდოს ფიშინგ ბმული გადახდისთვის.
სქემა 2. თაღლითები თავს წარმოადგენენ ბოტებად კრიპტოგაცვლის მხარდაჭერის სერვისიდან და მათთან დაკავშირებისას იყენებენ სოციალურ ინჟინერიას მომხმარებლისთვის ყველა მონაცემის – ანგარიშის და საბანკო ანგარიშების შესახებ მოტყუების მიზნით.
სქემა 3. თავდამსხმელები ქმნიან ყალბი კრიპტოვალუტის გაცვლის ჯგუფებს, ამატებენ მომხმარებლებს მათ თანხმობის გარეშე. შემდეგ ჯგუფის წევრებს სთავაზობენ ყალბ მაინინგს და სთხოვენ მონაწილეობის გადახდას ფიშინგის ბმულის გამოყენებით.
როგორ დავიცვათ თავი? უპირველეს ყოვლისა, თქვენ უნდა ყურადღებით შეამოწმოთ თქვენი Telegram საკონტაქტო ინფორმაცია. შესაბამისი ანგარიშის დეტალები შეგიძლიათ იხილოთ მათი პროფილის გვერდზე. განსაკუთრებული ყურადღება მიაქციეთ მომხმარებლის სახელის ველს და არ დაეყრდნოთ “ბიოგრაფიის” განყოფილებაში მოცემულ ინფორმაციას. განსაკუთრებით ღირს ანგარიშის სახელის შესწავლა: თაღლითები ხშირად იყენებენ მსგავს სიმბოლოებს, ცვლიან პატარა ასოებს დიდებით და პირიქით და ა.შ. – ეს ანგარიშს ძალიან ჰგავს ნამდვილს. გარდა ამისა, შეგიძლიათ გამოიყენოთ ანგარიშის ავთენტიფიკაციის სპეციალური სერვისები, როგორიცაა Binance Verify.
ფიშინგი სოციალურ ქსელებში
იმისდა მიუხედავად, რომ ფიშინგი და მავნე ბმულები დიდი ხანია ცნობილია, მათი ეფექტურობა უცვლელი რჩება, რის გამოც თაღლითები ხშირად იყენებენ მათ. მაგალითად, ჩამოტვირთვის პროგრამული უზრუნველყოფის ძიებისას, შეგიძლიათ მარტივად წააწყდეთ ფიშინგის ბმულს ან ხელახლა შეფუთულ რეალურ პროგრამულ უზრუნველყოფას მავნე ფუნქციებით. ბოლო დროს მსგავსი თაღლითობები აქტიურად იპყრობს სოციალურ ქსელებს.
ამ კატეგორიის ერთ-ერთი ბოლო პოპულარული სქემა ასეთია: მომხმარებელი იღებს მოწვევას სოციალურ ქსელში ან მესენჯერში, რომ მიიღოს მონაწილეობა კრიპტო საჩუქრებში მცირე საფასურის სანაცვლოდ. პირობები, როგორც წესი, იმდენად მიმზიდველია, რომ ძნელია უარის თქმა. თუმცა, ჯილდოს მისაღებად ცოტა უნდა გადაიხადოთ. რა თქმა უნდა, გადახდა განხორციელდება ფიშინგის ბმულის საშუალებით და არა რეალურ კრიპტო ბირჟაზე.
თაღლითები ყალბი Airdrops ან ჟეტონებით იმსახურებს განსაკუთრებულ ყურადღებას. ეს არის ასევე ფიშინგ შეტევები, რომლებიც მიზნად ისახავს მომხმარებლების მოტყუებას მომხმარებლების დარწმუნებით, განახორციელონ გადახდა, დააკავშირონ საფულეები მავნე ჭკვიან კონტრაქტებთან ან მიაწოდონ მათი პირადი გასაღებები. შედეგად, მომხმარებლები კარგავენ პირად ინფორმაციას და პირად აქტივებს.
როგორ დავიცვათ თავი? უფრო ხშირად, ვიდრე არა, ეს საჩუქრები არის გარიგებები, რომლებიც ძალიან კარგია სინამდვილისთვის – შეაფასეთ შემოთავაზებულის რეალობა. არ დააწკაპუნოთ ბმულებზე არასანდო წყაროებიდან ან არ წაიკითხოთ QR კოდები – ბმულებზე დაწკაპუნებამ ან მგრძნობიარე პერსონალური ინფორმაციის მიწოდებამ შეიძლება გამოიწვიოს პირადი ინფორმაციისა და პირადი ქონების დაკარგვა.
ბრაუზერის პლაგინებით თაღლითობა
ბრაუზერის დანამატები (გაფართოებები) პოპულარულია, რადგან ისინი აუმჯობესებენ ონლაინ გამოცდილებას და უზრუნველყოფენ ახალ ფუნქციებს. მაგრამ ყველა დანამატი არ არის უსაფრთხო, რადგან ზოგიერთი შეიძლება გამოყენებულ იქნას კრიმინალების მიერ დანაშაულის ჩასადენად. თაღლითები იყენებენ სხვადასხვა სქემებს მომხმარებლების მოსატყუებლად პლაგინებისა და ბრაუზერის გაფართოებების საშუალებით. მათ შეუძლიათ მოიპარონ ისეთი მგრძნობიარე ინფორმაცია, როგორიცაა პაროლები და რწმუნებათა სიგელები კლავიშების დაჭერით და ბრაუზერის აქტივობის მონიტორინგით. დანამატებს ასევე შეუძლიათ მავნე კოდის შეყვანა ვებ გვერდებზე, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ფიშინგის შეტევები ან მავნე პროგრამული უზრუნველყოფის დაყენება. თავდამსხმელებს ასევე შეუძლიათ შესვლის სესიების გატაცება მომხმარებლის ანგარიშებზე წვდომის მისაღებად. გარდა ამისა, მავნე გაფართოებებს შეუძლიათ წაიკითხონ და ჩაწერონ ბუფერში, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მომხმარებლის მისამართის გაყალბება ფინანსურ პლატფორმებზე თანხების დეპონირების ან გატანისას.
როგორ დავიცვათ თავი? იმისათვის, რომ არ გახდეთ მავნე დანამატების მსხვერპლი, Binance-ის ექსპერტები გვირჩევენ რამდენიმე რამეს. პირველ რიგში, თქვენ უნდა შეზღუდოთ დანამატების რაოდენობა, დააინსტალიროთ მხოლოდ ის, რაც ნამდვილად საჭიროა და საიმედოა. რაც უფრო მეტ დანამატს დააინსტალირებთ, მით უფრო მაღალია მავნე პროგრამების შეხვედრის რისკი. მეორეც, მოდულის ინსტალაციამდე, თქვენ უნდა ყურადღებით შეისწავლოთ იგი, შეამოწმოთ მიმოხილვები, ინფორმაცია დეველოპერის შესახებ და მათ მიერ მოთხოვნილი ნებართვები. მოერიდეთ წვდომის არასაჭირო ნებართვების მინიჭებას. მესამე, რეგულარულად გადახედეთ და წაშალეთ დანამატები, რომლებიც აღარ გამოიყენება პოტენციური თავდასხმის ზედაპირის შესამცირებლად. ამავდროულად, ყველა პროგრამული უზრუნველყოფა რეგულარულად უნდა განახლდეს, ბრაუზერის და დაინსტალირებული დანამატების ჩათვლით. არ უნდა იყოს უგულებელყოფილი ანტივირუსული პროგრამების გამოყენება. გარდა ამისა, მიზანშეწონილია შექმნათ იზოლირებული ბრაუზერის მომხმარებლის პროფილი საფულეში შესასვლელად და არ დააინსტალიროთ მასში დანამატები. თქვენ უნდა გახვიდეთ ფულთან დაკავშირებული ყველა აპლიკაციიდან დაუყოვნებლივ გამოყენების შემდეგ და არ დატოვოთ ქუქიები აქტიური – ამის დაყენება შესაძლებელია თავად აპლიკაციების პარამეტრებში. იდეალური იქნება ფინანსური ტრანზაქციებისთვის სპეციალური მოწყობილობის გამოყენება.
რეზიუმე
ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორი თაღლითებთან საპირისპიროდ არის ბანალური ციფრული წიგნიერება. არ უნდა ენდოთ უცნობებს, რომლებიც გვთავაზობენ გარიგების აშკარად და ზედმეტად ხელსაყრელ პირობებს. ამასთან, აუცილებელია ციფრული ჰიგიენის დაცვა, ე.ი. არ დააჭიროთ გამოგზავნილ ბმულებს, არ გახსნათ წერილები მათგან, ვინც არ იცით და სოციალურ ქსელებში – არ შეუერთდეთ ჯგუფებს, რომლებზეც ინფორმაცია არ არის, არ გადასცეთ თქვენი პირადი და გადახდის ინფორმაცია მესამე პირებს. ციფრულ სივრცეში მუშაობის ასეთი დაბალანსებული და გონივრული მიდგომა არის აქტივების წარმატებული დაცვისა და უსაფრთხოების 90%.
[R]