RISE Research-მა, პარტნიორებთან EA Group-თან და BGlobal Ventures-თან, ასევე Crunchbase-თან, ყაზახეთის რესპუბლიკის ციფრული განვითარების, ინოვაციების და საჰაერო კოსმოსური ინდუსტრიის სამინისტროსთან და KPMG კავკასიისა და ცენტრალური აზიასთან თანამშრომლობით, ჩაატარა ცენტრალური აზიისა და კავკასიის ვენჩურული ბაზრის ფართომასშტაბიანი კვლევა.
მიღებული მონაცემების მიხედვით, სარისკო კაპიტალის ბაზარი კავკასიისა და ცენტრალური აზიის (CCA) რეგიონში დინამიკურ ზრდას განიცდის. 2023 წელს რეგიონში ვენჩურული გარიგებების ჯამურმა მოცულობამ 110 მილიონ დოლარს გადააჭარბა.
„ჩვენი კვლევა აჩვენებს, რომ ბოლო 5 წლის განმავლობაში, ვენჩურული ფინანსირების მოცულობა, ცენტრალურ აზიასა და კავკასიაში გაიზარდა 5.5-ჯერ, ხოლო 2023 წელს, გარიგებათა მოცულობამ 110 მილიონი დოლარი შეადგინა. თუმცა ეკოსისტემა მაინც პატარა რჩება, რაც გვიჩვენებს დამატებითი ინვესტიციების მნიშვნელოვან პოტენციალს. განვითარების ერთ-ერთ ხელისშემშლელად რჩება სანდო ინფორმაციის არარსებობა რეგიონში. RISE Research-ში ჩვენი მიზანია, ეს სიცარიელე ამოვავსოთ და ინვესტორებსა და სახელმწიფოს მივაწოდოთ ხარისხიანი და საიმედო მონაცემები, რომელიც ხელს შეუწყობს მყარ ზრდას”, – აღნიშნა აინურ ჟანტურინამ, RISE Research-ის დამფუძნებელმა.
2023 წელს საქართველოში ვენჩურული დაფინანსების მთლიანმა მოცულობამ 21,6 მლნ აშშ დოლარზე მეტი შეადგინა, რაც 4-ჯერ მეტია წინა წელთან შედარებით (2022 წელს მოცულობა 4,6 მლნ აშშ დოლარი იყო).
2023 წელს მნიშვნელოვანი ზრდა ძირითადად განპირობებულია 4 ძირითადი ტრანზაქციის შედეგად: Pave Bank, Cargon, Hexacore და CityPay.io, რომლებიც მთლიანი მოცულობის ნახევარზე მეტს შეადგენს.
მიღებული მონაცემები იმასაც გვიჩვენებს, რომ საქართველოში ტრანზაქციების დიდი ნაწილი ორიენტირებულია seed რაუნდზე, ხოლო პერსპექტიულ სტარტაპ ინდუსტრიებს წარმოადგენს: Web3, Logistics, Gaming და FinTech.
„მთავრობის პროაქტიულმა ზომებმა მიგვიყვანეს საწყისი ბაზრის აყვავებამდე, მაგრამ აქცენტი ახლა უნდა იყოს დინამიკური ვენჩურული კაპიტალის ეკოსისტემის გაძლიერებაზე. ვენჩურული კაპიტალი რჩება ყურადღების მიღმა, რადგან უმეტესობა უპირატესობას ანიჭებს ტრადიციულ საბანკო დეპოზიტებს. საშინაო ინოვაციების შემდგომი სტიმულირებისთვის მნიშვნელოვანია ვენჩურული ინვესტიციების მხარდაჭერა და პოპულარიზაცია და უცხოურ ფონდებზე დამოკიდებულების შემცირება“, – ხაზგასმით აღნიშნა Future Laboratory-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა ირაკლი ქაშიბაძემ.
ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ ქვეყნის ვენჩურული კაპიტალის ბაზრის მნიშვნელოვანი განვითარება, პირველ რიგში, საქართველოს ინოვაციებისა და ტექნოლოგიების სააგენტოს (GITA) შექმნას მოჰყვა. GITA უზრუნველყოფს გრანტებს, ტრენინგებსა და ტექნიკურ მხარდაჭერას, რითაც ხელს უწყობს ადრეული სტადიის სტარტაპების განვითარებას და უცხოური ვენჩურული კაპიტალის ფონდების მოზიდვას.
კვლევითი ორგანიზაციების შესახებ:
RISE Research – კომპანია, რომელიც სპეციალიზირებულია ბაზრის ანალიზზე, კვლევებსა და კონსულტაციებზე ფინტექის, ვენჩურული კაპიტალის, სტარტაპების, ტექნოლოგიური ეკოსისტემებისა სფეროში, დსთ-სა და ცენტრალური აზიის რეგიონში.
EA Group – ფინანსური და საინვესტიციო ჰოლდინგი, რომელიც სპეციალიზირებულია ვენჩურული და პირდაპირი ინვესტიციების, ასევე აქტივების მართვაზე. კომპანია უზრუნველყოფს ყოვლისმომცველ მხარდაჭერას ზრდისა და წარმატების უზრუნველსაყოფად პორტფელის მენეჯმენტის, შერწყმისა და შესყიდვების და იმ კომპანიების სტრატეგიული მიმართულების ხელმძღვანელობის მეშვეობით, რომლებშიც ისინი ინვესტირებას ახდენენ.
BGlobal Ventures უზრუნველყოფს ფინანსურ და არაფინანსურ მხარდაჭერას ვენჩურული ინვესტორებისთვის. BGlobal Ventures არის ფონდების ფონდის – Qazaqstan Investment Corporation JSC შვილობილი კომპანია.
Crunchbase – კერძო კომპანიების საძიებო და კვლევის გადაწყვეტილებების მიმღები. 75 მილიონი მომხმარებელი – გამყიდველების, მეწარმეების, ინვესტორების და ბაზრის მკვლევარების ჩათვლით – იყენებს Crunchbase-ს ახალი ბიზნეს შესაძლებლობების საპოვნელად.
KPMG – პროფესიონალური ფირმების მსოფლიოში ერთ-ერთი უდიდესი ქსელი, რომელიც უზრუნველყოფს აუდიტის, საგადასახადო და საკონსულტაციო მომსახურებას. KPMG-ს აქვს ოფისები 143 ქვეყანაში და დასაქმებულია 270 ათასზე მეტი თანამშრომელი მთელ მსოფლიოში. KPMG-ის კლიენტებს შორის არიან ბიზნეს კორპორაციები, მთავრობები და სამთავრობო უწყებები და არაკომერციული ორგანიზაციები. კომპანია მჭიდროდ თანამშრომლობს მათთან, რათა დაეხმაროს რისკების შემცირებაში
[პარტნიორის კონტენტი]