რა უნდა ვიცოდეთ, როცა სოციალური მედიის მენეჯერს ვეძებთ

სად გადის ზღვარი სოციალური მედიის მენეჯერისა და ციფრული მარკეტერის საქმიანობებს შორის? რატომ ხდება ამ პოზიციაზე მყოფი ადამიანების პასუხისმგებლობების ერთმანეთში აღრევა? როგორ შეგვიძლია, სწორად განვსაზღვროთ, კომპანიაში სოციალური მედიის მენეჯერი გვჭირდება თუ ციფრული მარკეტერი? როგორი იქნებოდა განცხადების სასურველი ფორმა, დღეს, იმ კომპეტენციების გათვალისწინებით, რომელსაც სოციალური მედიის მენეჯერი უნდა აკმაყოფილებდეს?

ამ და სხვა საკითხებზე პასუხების მოსაძიებლად, მივმართეთ: თინი ოსეფაშვილს (სოციალური მედიის დირექტორი, „ლიბერთი“), მანანა ხოხაშვილს (ციფრული მარკეტინგის მენეჯერი, „კრედიტსტარ გრუფი“), დოდი ხარხელსა (ციფრული კომუნიკაციების სპეციალისტი) და მარიამ ბაჯელიძეს (ტელეკომპანია „ფორმულას“ ციფრული კომუნიკაციების ხელმძღვანელი):

თინი ოსეფაშვილი: ბოლო პერიოდში, განსაკუთრებით გახშირდა ვაკანსიები, რომლების შინაარსის თანახმად, სოციალური მედიის მენეჯერმა სრულყოფილად უნდა შეასრულოს როგორც ციფრული მედიის მენეჯერის, ისე გრაფიკული დიზაინერის, ან სულაც ვიდეო გრაფიკოსის მოვალეობები.

ამ პრობლემას თავადაც შევხვედრივარ, თუმცა უფრო კარიერის ადრეულ ეტაპზე, როცა პრინციპში, მიღებულიც კი იყო, რომ სოციალური მედიის მართვა ერთ ადამიანს  უწევდა თავისი რესურსებით. იმ დროისთვის, ეს დიდ პრობლემას არც წარმოადგენდა, რადგან ბაზარზე სხვანაირი სტანდარტები იყო და თან, კომპანიების უმრავლესობა ონლაინ აქტივობებში პირველ ნაბიჯებს დგამდა. ეს ხშირად რესურსების გამოყოფის შიშებთან იყო დაკავშირებული. აქედან გამომდინარე, ფაქტობრივად, მოვალეობად მივიჩნევდით, გვცოდნოდა ფოტოსა და ვიდეოსთან „გამკლავების“ მინიმალური უნარები. მას შემდეგ, ძალიან დიდი გზა გავიარეთ და ახლა, ამბიციური კომპანიებისთვის, ერთ ადამიანში თავმოყრილი ფუნქციონალი, როგორც წესი, საკმარისი აღარ არის. 

თუმცა, ყოველთვის აღვნიშნავ, რომ რაც მეტი უნარი აქვს ადამიანს იმისთვის, რომ სოციალური მედია მართოს, მით უფრო ხარისხიანი გამოდის კონტენტიც, რეკლამაც, ანალიტიკაც…მაგალითად, თუ არ იცი ექსელი – შეუძლებელია, კარგად დაამუშაო სოციალური მედიის რეპორტი. თუ არ იცი პრეზენტაციის კეთება, ვერც სტრატეგიას ჩამოაყალიბებ სრულფასოვნად და ვერც ექსელში დამუშავებულ რეპორტებს გადააქცევ ვიზუალურად აღქმად და ყველასთვის გასაგებ ფორმატად. 

ასევე, სოციალური მედიის მენეჯერი უნდა იყოს მზად Time-Sensitive კონტენტისთვის. ხშირია შემთხვევები, როცა საჭიროა დროული რეაგირება, რაიმე მოვლენის გამოხმაურება. წარმოიდგინეთ, რომ ამ დროს თქვენი კომპანია Freelance დიზაინერთან თანამშრომლობს, რომელსაც იმ მომენტში თქვენთვის დრო არ აქვს… აი, ასეთ დროს კი უნდა შეგეძლოს „გაქცეული ფოტოშოპის მობრუნება“ ან თუნდაც, მობილური აპლიკაციით ვიდეოს „დამონტაჟება“, – გვიხსნის თინი ოსეფაშვილი. 

სოციალური მედიის პოზიციასთან დაკავშირებულ გაურკვევლობას ეთანხმება მანანა ხოხაშვილიც, ციფრული მარკეტინგის მენეჯერი, „კრედიტსტარ გრუფიდან“, რომელიც ამბობს, რომ დღესდღეობით, „სოციალური მედია” რატომღაც, კრებითი სახელი გახდა ყველანაირი პროფესიისთვის, რომელიც ციფრული მარკეტინგის სფეროშია: „მაგალითად, ხშირად ვაწყდები ვაკანსიებს, სადაც ჩამოთვლილი მოთხოვნებიდან აშკარაა, რომ კომპანიას ციფრული მარკეტინგის მენეჯერი სჭირდება და რატომღაც, პოზიციის დასახელებაში სოციალურ მედიას უთითებენ. პირადად ჩემთვის, ეს მიუღებელია. არასდროს გავუგზავნი ჩემს რეზიუმეს კომპანიას, რომელიც ვერ არკვევს, რა სჭირდება და შესაბამისად, რას ითხოვს მომავალი დასაქმებულისგან.

ასევე, ხშირია ვაკანსიები, სადაც მითითებულია, რომ ორგანიზაციას სჭირდება სოციალური მედიის მენეჯერი და მას სთხოვენ ისეთი უნარებისა და გამოცდილების ქონას, რომელიც ფიზიკურად არ სჭირდება სოც. მედიას. მაგალითად, დიზაინის პროგრამების სრულყოფილ ცოდნას. რაც სინამდვილეში ხომ გრაფიკული დიზაინერის საქმეა?!“

ციფრული კომუნიკაციების სპეციალისტი დოდი ხარხელი გვიზიარებს: „ერთ-ერთი გასართობი, რაც ამ სფეროს სპეციალისტებს გვაქვს, დასაქმების საიტებზე გამოდებული ვაკანსიებისა და იმ მოთხოვნების ჩამონათვალის კითხვაა, რასაც ესა თუ ის კომპანია აქვეყნებს სოციალური მედიის მენეჯერის ძიებისას. ალბათ, ყველაფერი გვინახავს ამ მოთხოვნებში: ყველაზე მეტად დამამახსოვრდა „არქიკადის“ (არქიტექტორებისთვის საჭირო პროგრამის) და საბუღალტრო პროგრამის ცოდნის მოთხოვნები. ამ წუთსაც დევს ერთ-ერთ საიტზე ვაკანსია, სადაც სოციალური მედიის მენეჯერის მოვალეობებში მომხმარებლებთან დარეკვაა. 

თუმცა, როგორც ყველაფერს, ბაზარი ამასაც არეგულირებს. თუ პოულობს კომპანია ადამიანს, რომელიც „არქიკადში“ პროექტებსაც დაგეგმავს და სოციალურ მედიაშიც მათთვის მისაღებ აქტიურობას განახორციელებს, ამ ადამიანისთვის მისაღებ სახელფასო განაკვეთში, რატომაც არა? 

სოციალური მედია მენეჯერის პასუხისმგებლობების სხვა საქმიანობებთან აღრევაზე საუბრობს მარიამ ბაჯელიძეც, ტელეკომპანია „ფორმულას“ ციფრული კომუნიკაციების ხელმძღვანელი: „პრობლემა არის იმ კუთხით, რომ ზოგადად, ჩვენსავით განვითარებად ქვეყნებში მულტითასქერ ადამიანებზე მოთხოვნა დიდია, რადგან კომპანიას უფრო „იაფი“ უჯდება მუშახელი. ნამდვილად არ გამოვრიცხავ, რომ არსებობს ადამიანი, რომელსაც სათანადო კომპეტენცია გააჩნია ყველა მიმართულებით, თუმცა, მიუხედავად ამისა, ერთ ადამიანში რამდენიმე „დეპარტამენტის“ მოქცევა გამართლებულად არ მიმაჩნია. შესაძლოა, მოკლევადიან პერიოდში კომპანიას ეფექტურად მოეჩვენოს მისი მუშაობა, მაგრამ გრძელვადიან პერიოდში, დიდი ალბათობით, გაუმართლებელი შეთანხმებაა. 

გარდა ამისა, უფრო დიდ სურათს თუ შევხედავთ, კონკრეტული მიმართულებით პროფესიონალებზე მოთხოვნის არარსებობა, ზოგადად, დარგის განვითარებას აფერხებს. არსებობს ზედაპირული ცოდნები და სიღრმისეული ცოდნა და გამოცდილება ცოტა ადამიანს აქვს. როცა კონკრეტული მიმართულებით და სპეციფიკური გამოცდილების მქონე ადამიანების მიმართ, გაიზრდება ინტერესი, ეს, როგორც ქვეყანასა და როგორც ინდივიდებს, უკეთეს პოზიციებზე დაგვაყენებს, რადგან პროფესიონალების ზრდას შეუწყობს ხელს“. 

თინი ოსეფაშვილი: ციფრული მედიის მენეჯერი და სოციალური მედიის მენეჯერის საქმიანობა მაშინ ირევა, როცა ან ერთმა, ან მეორემ, ცოტ-ცოტა ორივე სფეროზე იცის და რადგან კომპანია „ორი ერთშის“ ეძებს, ბარემ, ორივე მოვალეობის შესრულებას თანხმდება. სინამდვილეში, ციფრული მედიის მენეჯერმა ტექნიკურად ბევრად მეტი იცის (უნდა იცოდეს), ვიდრე სოციალური მედიის მენეჯერმა. და პირიქით – ციფრული მედიის მენეჯერს საერთოდ არ მოეთხოვება ფეისბუკპოსტების ქოფირაითინგით დაკავდეს.

M: რადგან უფრო ხშირად, სოციალური მედიის მენეჯერისა და ციფრული მარკეტინგის მენეჯერის საქმიანობების გამიჯვნა ხდება ხოლმე პრობლემა, უფრო ზუსტად განვმარტოთ, ვინ არის სოციალური მედიის მენეჯერი და რა კომპეტენციებს უნდა ფლობდეს ამ პროფესიის ადამიანი?
მარიამ ბაჯელიძე: სოციალური მედიის მენეჯერი არის ადამიანი, რომელიც კომპანიაში/სააგენტოში პასუხისმგებელია სოციალური მედიის პლატფორმებზე, მართავს მათ, იღებს რელევანტურ „ინსაითებს“, ადგენს კონტენტკალენდარს, იფიქრებს კონტენტის მიმართულებებსა და კომუნიკაციის სტრატეგიას, მოდერაციას უწევს პლატფორმებზე შემოსულ კითხვებსა და კომენტარებს. 

ეს პოზიცია სოციალური მედიის პლატფორმების (Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn, Tik-Tok…) ყოველდღიურ მიკრომენეჯმენტს გულისხმობს. 

ასევე, სასურველია, თუმცა, არა სავალდებულო, რომ სოციალური მედიის მენეჯერმა იცოდეს, მაგალითად, Facebook Ads Management, თუ სიღრმისეული ცოდნა არ ექნება, უნდა ესმოდეს ლოგიკები, ტარგეტირების მექანიზმები და ა.შ. ეს გაუადვილებს ურთიერთობას რეკლამის სპეციალისტთან და დაეხმარება კომუნიკაციის დაგეგმვაში. 

მნიშვნელოვანი მოთხოვნა მგონია, სოციალური მედიის მენეჯერმა იცოდეს ინგლისური, რადგან ამ პლატფორმებზე ინგლისურის ცოდნის გარეშე, ოპერირება რთულია, ხელს უშლის მოქნილობას და ა.შ. ბევრი ინფორმაცია მხოლოდ ინგლისურადაა ხელმისაწვდომი, ასევე, ინგლისურად გეკომუნიკაციება სოციალური მედიის პლატფორმების support-იც. 

თუმცა, ინგლისურზე მნიშვნელოვანი ქართული ენის გამართულად ცოდნაა (თუ, ცხადია, ტარგეტი ქართულენოვანია). კიდევ, რასაც დავამატებდი, არის გადმოცემის უნარის ქონა, ან ვერბალურის, ან ვიზუალურის, რომ იმ ადამიანებს, ვისთანაც მოუწევს მუშაობა და ესენი წესით იქნებიან ქოფირაითერები, რეკლამის სპეციალისტები და დიზაინერები – სწორად დაუსახოს მიზნები. 

დამატებით, მანანა ხოხაშვილი განმარტავს, რომ: „სოციალური მედია მენეჯერის პოზიციაზე მუშაობის მსურველს კრეატიული აზროვნებისა და გამართული წერითი უნარების გარდა, აუცილებლად სჭირდება copywriting უნარები, რომ მოახერხოს აუდიტორიის ჩართულობის გაზრდა და მათთვის მუდმივად საინტერესო ქონთენთის მიწოდება. სოციალური მედიის მენეჯერი უნდა ფლობდეს სოციალურ ქსელში რეკლამირებისა და ანალიტიკის საფუძვლებს, ასევე, ქონთენის შესაქმნელად დიზაინის საფუძვლებსაც (ხაზგასმით, საფუძვლებს. არამც და არამც არაა ვალდებული after effect-ში ჰქონდეს გამოცდილება, მაგალითად). ფეხს უნდა უწყობდეს თანამედროვე ციფრულ ტრენდებს და მუდმივად ეცნობოდეს სფეროში მიმდინარე სიახლეებს.

M: ვინ არის ციფრული მარკეტინგის მენეჯერი და რას მოიცავს ამ პოზიციაზე მყოფი ადამიანის საქმიანობა?
მარიამ ბაჯელიძე: ციფრული მარკეტინგის მენეჯერი ქმნის სტრატეგიებსა და განვითარების ხედვას კომპანიის ციფრული არხების შესახებ. ციფრულ არხებში ერთიანდება: ონლაინპლატფორმები, სოციალური მედიის პლატფორმები, გუგლის არხები, აპლიკაციები/საიტები და ა.შ. 

ამ პოზიციაზე მყოფი ადამიანი არ არის საჭირო, რომ ყველა პლატფორმას დეტალურად იცნობდეს. ციფრული მარკეტინგის მენეჯერს, მთავარია, ჰქონდეს განვითარების ხედვა და ზუსტად დასახოს კომპანიის ამოცანები და მათი მიღწევის გზები, სწორედ ამიტომ, შესაძლოა, სულაც არ იცნობდეს ახლოს ფეისბუკის სისტემას, თუმცა, ესმოდეს მნიშვნელოვანი ლოგიკები და იცოდეს, რომელი პლატფორმის რა კუთხით გამოყენება სჭირდება. 

ციფრული მარკეტინგი შეგვიძლია, განვიხილოთ „ქოლგად“, რომლის ქვეშაც არის სოციალური მედიის მენეჯმენტიც და სწორი და გამართლებული მოდელია, რომ ციფრული მარკეტერის ყოლის მიუხედავად, გყავდეს სოციალური მედიის მენეჯერიც, რადგან სტრატეგიული დანიშნულება, ამ ადამიანების, ერთმანეთისგან განსხვავებულია. 

დოდი ხარხელი: „სოციალური მედიის მენეჯერი და ციფრული მარკეტერი – რა თქმა უნდა, სასურველია, რომ ეს ორი კადრი თავისთვის ცხოვრობდეს, ერთი კონტენტს ჭრიდეს და კერავდეს და მომხმარებელთა ჩართულობაზე ზრუნავდეს, მეორე კი – ქივორდებსა და ედ სეტებს აკლავდეს თავს. მაგრამ ამის ფუფუნება მხოლოდ დიდ კომპანიებს აქვთ და რაც არ უნდა გულზე ხელები ვიბრაგუნოთ, ასეთი დიდი კომპანია ბაზარზე ათი, ან ჰა ჰა, ოცია. მცირე ზომის კომპანიებს, მედიას, სტარტაპებს ფიზიკურად არ აქვთ იმის რესურსი, რომ ბევრი კადრი გამიჯნონ, მით უმეტეს, ასეთი მონათესავე კადრები. სიმართლე რომ გითხრათ, არც მგონია, რომ მკაცრად გასამიჯნია. ამ ორ კადრს, როგორც მინიმუმ, იმდენი ურთიერთგაგება და სამსახურებრივი სიახლოვე უნდა ჰქონდეს, რომ ორი კვირით შვებულებაში თუ გადის ერთი, მეორემ მის საქმეში ორიენტაცია შეძლოს. 

თუმცა მაინც, რომ ჩავშალოთ, უფროსი თაობისთვის, მაგალითად, დედაჩემისთვის მარტივად გასაგებად, ასე დავყოფდი: სოციალური მედიის მენეჯერი არის „გუმანიტარი”, ციფრული მარკეტინგის მენეჯერი არის „ტექნარი“. სოციალური მედიის მენეჯერი არის ექსტრავერტი, ურთიერთობას მოწყურებული, კრეატიული გონის, ყველაფერს მიდებ-მოდებული, ციფრული მარკეტინგის მენეჯერი არის ინტროვერტი, ბაზებში თავჩარგული ანალიტიკოსი. სტერეოტიპებია, რა თქმა უნდა, მაგრამ დაახლოებით, ვცდილობ, მარტივი ენით და გასაგებად ავხსნა განსხვავება ამ ორ მიმართულებას შორის. 

სოციალური მედიის მენეჯერის მთავარი ფუნქცია, დღესდღეობით, ჩემი აზრით, კონტენტის წარმოების გარდა, არის ჩართულობის (engagement) მართვა. არანაირი ღირებულება არ აქვს იდეალურ კონტენტს, თუ მის შესახებ არ ილაპარაკეს, თუ არ ხარ დისკუსიის დამწყები და მოდერატორი. ეს ბევრად უფრო ძნელი საქმეა და მართლა მუდმივად ნიუსებზე, მიმდინარე მოვლენებზე, მიზნობრივი აუდიტორიის ტემპერატურაზე პულსის ქონას მოითხოვს. როცა მთელი ქვეყანა შეპყრობილია, მაგალითად, საპროტესტო აქციებით, „და თქვეეეენ როგორ გაატარეთ უიქენდის?“ კითხვა უადგილოა. ხომ მარტივი ამბავია? არადა, ძალიან ცოტა თუ ახერხებს ამას“.

M: რა რეკომენდაციებს მისცემდით განმცხადებელ კომპანიას, სადაც სოციალური მედიის მენეჯერს ეძებენ? 
მანანა ხოხაშვილი: განცხადების შედგენისას, კომპანიის HR ან კონკრეტული დეპარტამენტის ხელმძღვანელი ბრმად არ უნდა დაეყრდნოს ინფორმაციას. ვაკანსიებში შეგხვდებათ: „კომპიუტერული უნარების ცოდნა: MS Office, Powerpoint…” და ა.შ. ეს ხომ სასაცილოა? პირდაპირ აკოპირებენ ბრმად მსგავს მოთხოვნებს, მგონი. წარმოუდგენელია, ადამიანი სოციალურ მედიად მუშაობდეს და მსგავსი უნარები არ ჰქონდეს.

ჩემი რჩევა იქნება, თუ განმცხადებელი არ ფლობს ამ სფეროში ცოდნას, გაიარეთ კონსულტაცია შესაბამის სპეციალისტთან და ისე შეადგინეთ ვაკანსიის ტექსტი. მე პირადად, ვერ ვხედავ პრობლემას იმაში, რომ HR განათლების მქონე პიროვნებამ ტექნიკური დეტალები არ იცოდეს, მაგალითად, უნდა იცოდეს, თუ არა სოც. მედიამ Google Ads სიღრმისეულად, ან „პროგრამაა“ თუ არა რემარკეტინგი (დიახ, ასეთ ტექსტსაც წავაწყდით ამასწინათ ერთი მედია სააგენტოს მიერ გამოქვეყნებულ ვაკანსიაში).

მარიამ ბაჯელიძისთვის განცხადების სასურველი ფორმა, რომლითაც კომპანიისთვის შესაბამის სოციალური მედიის მენეჯერს ეძებენ, ასეთი იქნებოდა:

კომპანია „ნატვრის თვალში“ ვეძებთ სოციალური მედიის მენეჯერს. 

მოვალეობები: 

• კომპანიის სოციალური მედიის პლატფორმების მართვა (უნდა დაკონკრეტდეს რომლები);
• გუნდთან ერთად ბრენდის სტრატეგიის განსაზღვრაში ჩართულობა;
• კონტენტკალენდრის მომზადება;
• ექაუნთ მენეჯერთან/კლიენტთან აქტივობების რეგულარული რეპორტინგი;
• კომენტარებისა და ინბოქსის მოდერირება;
• სოციალური მედიის მიმართულებით ტრენდების მოძიება და ბრენდებზე მორგება.

მოთხოვნები:

ქართული და ინგლისური ენების გამართულად ცოდნა;
რეკლამის ალგორითმების ლოგიკების ცოდნა.

უნარები: 

დროის მენეჯმენტი;
ორგანიზებულობა;
გუნდურად მუშაობა;
კრეატიულობა.

M: რომ შევაჯამოთ, რა უნდა ვიცოდეთ, როცა სოციალური მედიის მენეჯერს ვეძებთ?
თინი ოსეფაშვილი: როცა სოციალური მედიის მენეჯერს ეძებთ, სასურველია, გაიაზროთ, თქვენს კომპანიას რა მიზნები აქვს სოციალურ მედიაში, რა მოლოდინები აქვს და რა რესურსით აპირებს ამ ყველაფრის შესრულებას. კარგია, თუ გადაწყვეტილების მიმღებ ადამიანს ექნება მცირეოდენი ცოდნა მაინც იმისთვის, რომ შეაფასოს ამ საქმის მოცულობა და პოტენციური დასაქმებულის შესაძლებლობები. თუ ცოდნის რესურსი არ არსებობს, მაშინ კონსულტაციისთვის შეგიძლიათ, მიმართოთ გამოცდილ ადამიანს, ან სულაც, „გუგლით“ მიიღოთ საჭირო ინფორმაცია. 

თუ თქვენთვის სოციალური მედია მთავარი საკომუნიკაციო არხია, არ დაზოგოთ რესურსები, თუნდაც, Freelance ციფრული მარკეტერისა და დიზაინერისთვის. ამით მხოლოდ მეტ ROI-ს მოუტანთ საკუთარ კომპანიას, რადგან სოციალური მედიის მენეჯერის დრო სრულფასოვნად დაეთმობა სტრატეგიული მიზნებისა და KPI-ს შესრულებას, სრულფასოვან დაკვირვებას შეძლებს მომხმარებლის გამოხმაურებაზე, საიდანაც ძალიან ბევრი იდეის დაგენერირება შეიძლება, თუნდაც, ბიზნესის განვითარებისთვის.

დოდი ხარხელი: სოციალური მედიის მენეჯერის ძიებისას, ყველა კომპანია თავისი მოთხოვნებიდან გამოდის, რა თქმა უნდა. თუმცა ადრე ვიხუმრეთ ამ თემაზე და ვფიქრობ, ამ ხუმრობაში არის სიმართლის მარცვალი – სოციალური მედიის მენეჯერის შერჩევისას, მის მიერ გამოქვეყნებული კონტენტი კი არ უნდა დაათვალიერო, არამედ პირიქით, რა კონტენტს სთავაზობს მას ფეისბუკი და სხვა სოციალური ქსელები, რა წვენებში იხარშება და რა ჰგონია აქტუალური. შესაძლებელი რომ იყოს, იდეალური იქნებოდა, შეგეხედა, ფეისბუკი რას სთავაზობს, რა „ბაბლშია“ და „იუთუბი“ რას ურჩევს საყურებლად.

„საუკეთესო სოციალური მედიის მენეჯერი თავისი ფიდით ამოიცნობაო“, ესეც წინაპრების დანატოვარი სიბრძნე. 

ავტორი: თიკა გეგენავა